کشف عوامل شکل‌دهنده، ویژگی‌ها و مؤلفه‌های جهادی‌بودن منابع انسانی از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت منابع انسانی گروه اموزشی مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، خراسان رضوی، ایران

2 استاد مدیریت گروه اموزشی مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، خراسان رضوی، ایران.

3 مفسر قران و شارح نهج البلاغه عضو گروه پژوهشی مدیریت اسلامی، پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، خراسان رضوی، ایران

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، شناخت ویژگی‌ها و مؤلفه‌های جهادی‌بودن و عوامل شکل‌دهندۀ آن با جهت‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای شغلی منابع انسانی بود. برای‌این‌منظور، با استفاده از "روش تحقیق موضوعی قرآن کریم" به بررسی مجموعه‌ای از آیات قرآنی مرتبط پرداخته شد و مفهوم جهادی‌بودن و عوامل مؤثر بر آن، از بطن آنها استخراج شد. یافته‌ها نشان داد، جهادی‌بودن، مفهومی است که ویژگی‌های آن در قالب مؤلفه‌هایی دوازده‌گانه و ابعادی چهارگانه‌ با عناوین آرمان‌خواهی، ایثارگری، جذب حداکثری و خردورزی انعکاس یافته است. افزون‌بر‌این، مشخص شد که ریشه‌های شکل‌گیری و تقویت این مفهوم در توکل، التزام عملی و ارزش‌محوری افراد نهفته است که دراین‌میان، توکل و یقین‌مندی افراد  ضمن تأثیرپذیرفتن از ارزش‌محوری آنها، در تعامل با یکدیگر موجب تقویت جهادی‌بودن آنها می‌شود. به‌عنوان یک نتیجه کلی، منابع انسانی جهادی عبارتند ازکارکنانی باانگیزه که در محیط کاری خود، منشأ اثر بوده و آرمان‌خواهانه و با تکیه‌بر تعقل و خردورزی، در راه تحقق اهدافی ارزشی، ایثارگرانه تلاش می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Discovering the Forming Factors, Characteristics and Components of Human Resource Jihadi State from the View of the Holy Qur'an

نویسندگان [English]

  • Ahmad Allahyari Bouzanjani 1
  • Fariborz Rahimnia 2
  • Mohammad Ali Ansari 3
  • Saeed Mortazavi 2
1 Management Department, Faculty of Economics & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
2 Management Department, Faculty of Economic & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
3 Islamic Management Research Group, Research center for Islamic Studies in Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Khorasan Razavi, Iran
چکیده [English]

This study is intended to identify the characteristics and components of Jihadism and the forming factors of human resource attitudes and behavior. Hence, using the Qur’anic subject methodology, a series of related verses of the Holy Qur’an were reviewed, from which the notion of Jihadism and the influencing factors were extracted. The findings indicated that Jihad is a concept whose features are reflected in the form of twelve components and four dimensions including idealism, self-sacrificing, optimum absorption and rationality. In addition, it became evident that the roots of the formation and strengthening of this concepts rely on trust in God, practical commitment and value orientation of the people. In the meantime, trust and certainty of people, while influencing their values and interacting with each other, reinforce their Jihadi state. All in all, Jihadi human resources are motivated employees who are influential in their workplace and try to fulfill their valuable goals in a sacrificing and ideological orientated mood with the support of rationality and meditation.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jihad
  • self-sacrificing
  • idealism
  • optimum attraction
  • rationality
جانی‌پور، محمد و ستوده‌نیا، محمدرضا (1393)، «تبیین راهبرد نرم‌افزار گرایانة جهاد در قرآن کریم»، فصلنامة علمی پژوهشیتحقیقاتعلومقرآنوحدیثدانشگاهالزهرا(س)، سال 11، شماره 3، پیاپی 23: 61-85.
جانی‌پور، محمد؛ ستوده‌نیا، محمدرضا (1392)، «جهاد مقوله‌ای فرهنگی، اعتقادی در چارچوب سبک زندگی اسلامی»، پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم، دوره 4 ، شماره 1: 75-92.
راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1388)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن (جلد 1)، ترجمۀ غ. خسروی‌ حسینی، تهران: انتشارات مرتضوی.
شفائی، حسین (1365)، جنگ و جهاد در نهج‌البلاغه، کتابخانه دیجیتال بانک نرم‌افزاری عروج (حوزه دین و معارف اسلامی).
طباطبایی، محمدحسین (1382)، تفسیر ال‍م‍یزان، ت‍رج‍مۀ سیدم‍ح‍مدب‍اق‍ر م‍وس‍وی‌ه‍م‍دان‍ی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
فرهی، علی؛ سنجقی، محمدابراهیم؛ سلطانی، محمدرضا و محمدیان، یداله (1395)، «طراحی الگوی فرهنگ جهادی یکی از نهادهای انقلاب اسلامی»، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی. دورۀ 8، شمارۀ 2: 53-83.
قرشی بنابی، علی‌اکبر (1352)، قاموس قرآن، قم: دارالکتاب اسلامی.
لسانی فشارکی، محمدعلی و مرادی زنجانی، حسین (1385روشتحقیقموضوعیقرآن کریم، زنجان: قلم مهر.
مرکز آمار ایران (1390)، نتایج آمارگیری نیروی کار، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری.
مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، پیام مولا از بستر شهادت، تدوین و نگارش: محمدمهدی نادری قمی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1391)، پند جاوید: شرح وصیت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به فرزندش امام حسن مجتبى(علیه السلام)، نگارش: علی زینتی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى (قدس سره).
مصباح یزدی، محمدتقی (1393)، جنگ و جهاد در قرآن، تدوین: محمدحسین اسکندری و محمدمهدی نادری قمی، قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره).
مکارم شیرازی، ناصر (1385)، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
Eid, J., Johnsen, B. H., Bartone, P. T., & Nissestad, O. A. (2008). Growing transformational leaders: exploring the role of personality hardiness. Leadership & Organization Development Journal, 29(1), 4-23.
Kobasa, S. C. (1979). Stressful life events, personality, and health: an inquiry into hardiness. Journal of personality and social psychology, 37(1), 1.
Maddi, S. (2013). Personal Hardiness as the Basis for Resilience Hardiness: Turning Stressful Circumstances into Resilient Growth (pp. 7-17). Dordrecht: Springer Netherlands.
Maddi, S. R. (2004). Hardiness: An operationalization of existential courage. Journal of humanistic psychology, 44(3), 279-298.
Maddi, S. R. (2007). Relevance of hardiness assessment and training to the military context. Military Psychology, 19(1), 61.