شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در نگهداشت کارکنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد قزوین، گروه مدیریت دولتی، قزوین، ایران(نویسنده مسئول)

2 نویسنده مسئول دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران

3 دانشیار دانشگاه آزاداسلامی،قزوین ایران

4 دانشیار دانشگاه آزاداسلامی،,واحد تهران مرکز،تهران

چکیده

با پیشرفت فناوری و ایجاد رقابت بین سازمان‌ها، کارکنان با فرصت‌های شغلی زیادی مواجه هستند. این مسئله باعث سخت‌شدن کار سازمان‌ها در نگهداشت کارکنان می‌شود. هدف این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در نگهداشت کارکنان و ارائه الگویی برای بهبود آن در سازمان‌های دولتی ایران است. پس از مروری بر ادبیات تحقیق و بهره‌گیری از نظرات خبرگان، مدل اولیۀ تحقیق تنظیم و سپس با استفاده از نظرات خبرگان، مدل نهایی تحقیق آماده شد. روش این پژوهش توصیفی کاربردی است. جامعۀ آماری و روش نمونه‌گیری پژوهش حاضر عبارت است از: 1. خبرگان دانشگاهی که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 20 نفر در نظر گرفته شد 2. کارکنان ستادی اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان به تعداد500 نفر و روش نمونه‌گیری، تصادفی طبقه‌ای است که براساس جدول مورگان 217 نفر انتخاب شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از بین عوامل فرهنگی، سازمانی و دولتی، عوامل سازمانی بیشترین تأثیر را در نگهداشت کارکنان دارد. همچنین، از بین عوامل سازمانی، سبک رهبری با عدد معنی‌داری از آزمون t به‌دست‌آمده برابر 18.21 و ضریب مسیر 0.965 بیشترین تأثیر را در نگهداشت کارکنان دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and Prioritization of the Factors Affecting Employee Retention

نویسندگان [English]

  • hasan tavakkolinejad 1
  • nasrin jazanee 2
  • gholamreza memarzadetehran 3
  • mohammadali afsharkazemi 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Employees are provided with a lot of job choices by technological progresses and competition among organizations. Due to this, retention of employees has become a challenge. This research is intended to identify the factors which affect retention of employees by designing a model. Having reviewed the literature and having received the ideas of the experts, the researchers designed the initial draft of the model and modified it by the use of the comments made by the experts. This is a descriptive applied research whose population includes 20 university experts selected by purposive sampling. It also contains 217 subjects selected by Morgan Table from among 500 staff members of the department of Education at Khuzestan province by stratified random sampling. The results indicated that organizational factors are more effective than cultural and governmental ones. Leadership style turned out to be the most effective organizational factor having a significant T test score of 18,21 and rout coefficient of 0.965.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Employee Retention
  • cultural factors
  • Organizational Factors
  • Governmental Factors
  • Individual Factors
  • Environmental factors
ابطحی، سید حسین (1388)، مدیریت منابع انسانی، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
اخباری، مریم‌سادات؛ عریضی، حمیدرضا؛ قاسمی، وحید و نوری، ابوالقاسم (1391)، رابطۀ میان پنج‌ شکل تعهد کاری و میل به ماندن و قصد ترک‌خدمت در میان کارکنان پالایشگاه نفت،
مجلۀ روان‌شناسی62، س 16، ش 2.
اسکندری، مجتبی و عابدی، علی‌نقی(1388)، بررسی عوامل مرتبط با حفظ و نگهداری کارکنان در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، فصلنامۀپژوهش‌های مدیریتمنابعانسانی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س اول، ش 2: 107-125.
افخمی اردکانی، مهدی و فرحی، رضا (1391)، فرهنگ، تعهد سازمانی و تمایل به ترک‌خدمت کارکنان دانشی: طراحی و تبیین مدلی در پژوهشگاه صنعت نفت،فصلنامۀعلوممدیریتایران، س 6، ش 24 : 24-1.
امیری، قاسم و محمودزاده، سید مجتبی (1394)، بررسی عوامل مؤثر برکاهش ترک‌خدمت کارکنان در سازمان‌های دولتی ایران (مطالعة موردی: ستاد وزارت راه و شهرسازی)، مدیریتفرهنگسازمانی، دورۀ 31، ش 2: 579-559.
بذرافکن، حسام (1393)، تأثیر ویژگی‌های شغل بر قصد ترک شغل: نقش میانجی‌گر فرسودگی عاطفی و خشنودی شغلی،مجلۀمطالعاتروان‌شناسیصنعتیوسازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، (پاییز و زمستان)، دورۀ اول، س 1، ش 2: 100-89.
برهانی، بهالدین (1392)، مبانی مدیریت دولتی (چاپ پنجم)، تهران: انتشارات پیام پویا.
بهشتی‌فر، ملیکه و نکویی‌مقدم، محمود (1389)، رابطه رفتار اخلاقی مدیران با رضایت شغلی کارکنان، فصلنامۀ اخلاق در علوم و فناوری، ش 5: 73-67.
جهانگیرى، على و مهرعلى، امیرهوشنگ (1387)، شناسایىواولویتبندىعواملمؤثربرحفظونگهداشت کارکنانمتخصصسازمانساصد، پژوهشنامۀ علوم انسانى و اجتماعى ویژه مدیریت، سال 8، ش 29 (تابستان): 37-56.
چمانی چراغ‌تپه، رقیه؛ محمودی، امیرحسین و بابامحمودی، عبدالرضا (1391)، عوامل مؤثر بر ماندگاری پرستاران دانشگر در بیمارستان‌ها، فصلنامۀمدیریتپرستاری، س اول، دورۀ اول، ش 3.
حسن‌پور، اکبر و عباسی، طیبه (1392)، مدیریت منابع انسانی پیشرفته، تهران: ناشر یکان.
حسن‌زاده، ریحانه؛ سماواتیان، حسین؛ توری، ابوالقاسم و حسینی، مهرداد (1391)، رابطه بین رفتارهای حمایتی مدیران و توانمندسازی با میل ماندن در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان، مجلۀ تحقیقات نظام سلامت، س 8، ش 7.
حسنی صدرآبادیری، محمدحسین و جلال آبادی، اسداله (1385)، اثر سیاست‌های بازار کار و تعیین‌کننده‌های رشد اقتصادی بر نابرابری درآمد، پژوهشنامۀ اقتصادی.
دعایی، حبیب الله و برجعلی‌لو، شهلا (1389)، بررسی رابطه حمایت سازمانی ادراک‌شده با تعهد سازمانی و قصد ترک خدمت، نشریۀ چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش 3 (پاییز): 77-63.
دولان، شیمون ال. و شولر، رند ال. اس. (1392)، مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی، ترجمۀ محمدعلی طوسی و محمد صائبی، تهران: انتشارات مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
رسولی، رضا و رشیدی، مهدی (1394)، طراحی و تبیین مدل حفظ و نگهداری کارکنان دانش‌پایه، فصلنامۀ پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س 7، ش 1: 39-55.
رسولی، رضا؛ شهایی، بهنام و صفایی، مهناز (1391)، عوامل مؤثر بر ترک‌خدمت کارکنان دانشگاه پیام نور، نشریۀ مدیریت دولتی، دورۀ 4، ش 9 (بهار): 27.
رفیعی، مانی (1392)، چرا از آینده می‌ترسیم، گرفته‌شده در تاریخ 20/9/1394، از آدرس سایت اینترنت:
http://www.aramismoshaver.ir/maghalat/maghalat-takhasosi/life-skills/288
زاهدی، سید محمد و قاجاریه، فرزاد (1390)، رابطه تعهد سازمانی با تمایل به ماندگاری پرستاران شاغل در نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نشریهمرکزتحقیقاتمراقبت‌هایپرستاری، دانشگاه علوم پزشکی (تهران، نشریه پرستاری ایران ۱۹)، دورۀ 4، ش ۷۳ (دی ماه): 26-19.
سبک‌رو، مهدی؛ کلهریان، رضا؛ کامجو، زین‌العابدین و طالقانی، غلامرضا (1390)، تعارض کار و خانواده: نقش ادراک حمایت‌های سازمانی در قصد ترک‌خدمت (موردکاوی پرستاران بیمارستان‌های شهر تهران)، نشریۀ مدیریت دولتی، دورۀ 3، ش 6 بهار و تابستان: 126-111.
سجادی پارسا، سیدجعفر؛ برایی‌نژاد، سعید؛ نورامین، امیر و نظری آبکنار، شهریار (1390)، بررسی اثرات محیط کاری بر جذب و ماندگاری شغلی دریانوردان: مقایسه‌ای بین کشتی‌های تانکر، فله‌بر و کانتینربر،اقیانوس‌شناسی، س 2 (پاییز):10-1.
سوداگر، سیمین؛ رامبد، معصومه و بهشتی‌پور، نوشین (1393)، تمایل به ادامه کار در حرفه پرستاری و عوامل مرتبط با آن، مجله،علمیعلومپزشکیصدرا، دورۀ 2، ش 2 (بهار: 194-185.
شمس احمر، مهران؛ فرهی‌بوزنجانی، برزو و سنجقی، محمدابراهیم (1390)، بررسی اثر احساس عدالت سازمانی بر رابطه بین رویکرد راهبردی در نظام نگهداری منابع انسانی و تعهد سازمانی کارکنان، دوفصلنامۀ علمی پژوهشی مدیریت اسلامی، ش 19: 169-139.
شهبازی، محمد؛ عنصری، آرش و جواهری کامل، مهدی (1387)، بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی پلیس،دوماهنامۀ توسعۀانسانیپلیس، س 5، ش 9: 25-48.
شیرازی، علی و حسینی رباط، سیده منصوره (1393)، تحلیل تأثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی بر حفظ کارکنان، فصلنامۀمدیریتتوسعهوتحول، (19): 18-11.
شیرازی، علی (1392)، استخداموحفظبهترینکارکنان، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
صحت، سعید؛ مظلومی، نادر و علوی، سیدسعید (1390)، ابعاد فرهنگی هافستد و تعداد خسارات در بیمه شخص ثالث اتومبیل، پژوهشنامۀ بیمه، س 26، ش 1.
قربانى، قاسم و رضائى‌راد، مجید (1390)، نقش مدیریتى رؤساى کلانترى در نگهداشت کارکنان پلیس، فصلنامۀمطالعاتمدیریتانتظامی، س ششم، شم اول، 6(1:  117-132.
قلی‌پور، رحمت‌الله؛ امیری، علی‌نقی ومهدی‌زاده، زمانی‌فر (1392)، شناسایی عوامل مؤثر بر ماندگاری کارکنان دانشی در شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران، فصلنامۀ علمی پژوهشی مدیریت فرهنگسازمانی، دورۀ 11، ش 2 (تابستان)2: 133-161.
کاوه، جلیل؛ روزبه، علی مصطفی و احمدی، ثریا (1389)، رابطه بین سبک‌های رهبری و میزان تمایل پرستاران به ماندن در بخش‌های تخصصی، نشریۀ علمی- پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پژشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، دورۀ 21، ش 75: 7-1.
گل‌پرور، محسن و عریضی، حمیدرضا (1387)، فراتحلیلی بر رابطه بین ابعاد تعهد سازمانی با جایگزین‌های شغلی، میل به ماندن و تمایل به ترک‌خدمت، دوماهنامۀعلمی-  پژوهشیدانشوررفتار، دانشگاه شاهد، س 15، ش 33.
مهدوی، مهدی (1392)ۀ مقایسه تعهد سازمانی و تمایل به ترک‌خدمت نیروی انسانی در بیمارستان‌های شهر تهران،فصلنامۀ بیمارستان، ارگان رسمی انجمن علمی اداره امور بیمارستان‌های ایران، س 12،
ش 4، شماره مسلسل 47.
میرسپاسی، ناصر (1393)، مدیریتاستراتژیکمنابعانسانیوروابطکار، تهران: انتشارات میر.
هیوز، آون (1393)، مدیریت دولتی نوین، ترجمۀ مهدی الوانی، سهراب خلیلی شورینی، تهران: انتشارات مروارید.
Alnaqbi W. (2011). The Relationship between Human Resource Practices and Employee Retention. Degree of Doctor. Edith Cowan University
Arsalan, Ramazan & Nur Acar, Başak. (2013). A Research on Academics on Life Satisfaction, Job Satisfaction and Professional Burnout.The Journal of Faculty ofAdministrative Sciences, Vol.18, No. 3, pp. 281-298
 
Aubé, C., Rousseau, V., & Morin, E. M. (2007), Perceived organizational support and organizational commitment: The moderating effect of locus control and work autonomy, Journal of Managerial Psychology, 22 (5), 479
Bamberger, P., Sisselman, M., & Borin, M. (2005). The impact of increased employee retention on performance in a customer contact centre, 8(3), 236
Berry, J.W. (2008). Cross-cultural psychology: A symbiosis of cultural and comparativeapproaches. Asian Journal of Social Psychology [Special issue], 3, 197
Boswell C, Cannon Sh. (2012). Introduction to nursing research. 3rd ed. Burlington, MA: Jones & Bartlett Publishers;
Burbach, R. , Royle, T., (2010). Talent on demand? Talent management in the German and Irish subsidiaries of a US multinational corporation, Personnel Review, 39(4),414-431.
Campbell, J.W., Im,T. & Jeong, J. (2014). Internal Efficiency and turnover Intention: evidence From Local Government in South Korea, Public Personnel Management, 43(2), 259-282.
Chang,et.al.(2006). Testing the relationship between three component of organizational occupational commitment & organizational ture over intention using a none recuesive model, Journal of vocational behavior, 70(2), 352-368
Chew, J., Chan C. (2008). Human resource practices, organizational commitment and intention to stay. International Journal of Manpower, 29(6).
Chiang, Ch. F. & Hsieh, T. SH. (2012). The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: The mediating effects of organizational citizenship behavior. International Journal ofHospitality Management, (31): 180-190.
Christian, J.S. & Ellis, A.P.J. (2014). The Crucial Role of Turnover Intentions in Transforming Moral Disengagement into Deviant Behavior at Work, Journal of Business Ethics, 119(2), 193–208.
Clark D. B. (2013). Employee Commitment and Other Factors That Affect Attraction and Retention of Employees in Organizations: The Examination of Research and OPM Practices. Dissertation Doctor of Management. University of Maryland University College
Davoudi, S. M. M. & Fartash, K. (2013). Turnover Intentions: Iranian Employees. Journal of Indian Management, 10(1), 89-99.
Dessler, G. (2013). Fundamentals of human resource management. Pearson Higher Ed.
Dysvik, A. and Kuvaas, B. (2010) Exploring the relative and combined influence of mastery-approach goals and work intrinsic motivation on employee turnover intention. Personnel Review, 39(5): 622-638.
Elisa Moncarz and Jinlin Zhao&Christine Kay(2009). An exploratory study of US lodging properties’ organizational practices on employee turnover and retention. International Journal of Contemporary Hospitality Management. Vol. 21 No. 4, 2009 pp. 437-458
Flint, D., Haley, L. M., & McNally, J. J. (2013). Individual and organizational determinants of turnover intent. Personnel Review, 42 (5), 552-572.
Francis A. Adzei and Roger A. Atinga (2012) Motivation and retention of health workers in Ghana’s district hospitals. Journal of Health Organization and Management, Vol. 26 No. 4, 2012pp. 467-485
Gunlu, E. (2010). Job Satisfaction and Organization Commitment of hotel managers in turkey. International Journal ofcontemporary hospitality management. 22(3), 693-717.
Gunlu, Ebru. Aksarayli, Mehmet. & Percin, Nilufer Sahin.(2010). Job satisfaction and organizational commitment of hotel managers in Turkey.International Journal of Contemporary
Hong E. N., Hao L. Z., Kumar R., Ramendran C., Kadiresan V. 2012). An Effectiveness of Human Resource Management Practices on Employee Retention in Institute of Higher learning: - Regression Analysis. International Journal of Business Research and Management, 3(2).
Hytter, A. (2007). Retention strategies in France and Sweden. The IrishJournal of Management, Vol. 28 No. 1, pp. 59-79
Jacobs, G., Belschak, F. D. & Hartog, D. N. D. (2014). (Un) Ethical Behavior and Performance Appraisal: The Role of Affect, Support, and Organizational Justice. Journal of Business, 121(1): 63-76.
Kaye, B., & Sharon, J. (2001). Retaining keg employees. Public management, Journal Jan Feb.
Kudo Y, Satoh T, Hosor K, Miki T,Watanabe M, Kido S, et al.(2006). Associationbetween intention to stay on the job and jobsatisfaction among Japanses in small andmedium-sized private hospital. Journal
Lepak P. David. (2006). A Conceptual Review of Human Resource Managment System in Strategic Human Resource Management Research, Research in Personnel and Human Resources Management, Vol. 25, pp. 217–271.
Lloyd J. Taylor IIIand Becki Murphy&William Price(2006). Goldratt’s thinking processapplied to employee retention. Business Process Management Journal, Vol. 12, No. 5, 2006pp. 646-670
Martin M. J. (2011). Influence of Human Resource Practices on Employee Intention to Quit. Degree of Doctor of Philosophy. State University
Nahas, T., Abd-El-Salam, E.M. & Shawky, A.Y. (2013). The impact of leadership behaviour and organisational culture on job satisfaction and its relationship among organisational commitment and turnover intentions: A case study on an Egyptian company. Journal of Business and Retail Management Research, 7(2), 13-43
Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B., & Wright, P. M. (2010). Human resource management: Gaining a competitive advantage. Irwin Chicago, IL.
Patriota D. (2009). Employee retention: An integrative view of Supportive Human Resource Practices and Perceived Organizational Support. Master Thesis. Management. Uppsala University.
Rahman, W., Nas, Z. (2013). Employee development and turnover intention: theory validation. European Journal of Training and Development, 37 (6), 564-579.
Robbins, S.P. and Judge, T. A. (2007) Organizational Behavior, NewJersey: Pearson Prentice Hall.
Rowold,J.(2009), Relationship between Leadership Style and Followers Emotional Experience and Effectiveness in the Voluntary Sector. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 38(2),pp:270-289
Sourdif J(2004). Predictors of nurses’ intent to stay at work in a university health center. Nursing and Health Sciences; 6, 59–68.
Spector, P. E. (2000). Industrial organizational psychology. Wiley & Sons INC.
Tourangeau A E & Cranley L A(2006). Nurse intention to remain employed: understanding and strengthening determinants. Journal ofAdvanced Nursing; 55: 497–509.
Uchida, Y., & Kitayama, Sh. (2009). Happiness and Unhappiness in East and West: Themes and Variations. American Psychological Association, 9 (4), 441–456.
Zaghloul A, Al-Hussaini MF, Al-Bassam N K. Intention to stay and nurses’ satisfaction dimensions. Journal ofMultidisciplinary Healthcare 2008;1: 51–58.