شناسایی شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران آموزشی مدارس متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.

2 نویسنده مسئول:استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی شایستگی‌‌های حرفه‌ای مدیران آموزشی مدارس متوسطه استان بوشهر بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل 24 نفر از مدیران مدارس بود که با روش نمونه‌گیری هدف‌مند و تکنیک اشباع نظری انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعه آماری شامل 213 نفر از مدیران و معلمان بود که براساس جدول مورگان ـ کرجسی و نمونه‌‌گیری خوشه‌ای، 136 نفر از آن‌ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه‌ نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی، پرسش‌نامه محقق ساخته بود. اعتباریابی یافته‌های کیفی با استفاده از روش بازخورد مشارکت‌کنندگان و تکنیک اعتبار پژوهشگر انجام شد. پایایی پرسش‌نامه‌‌ با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 87/0 برای کل پرسش‌نامه به‌دست‌آمد؛ روایی محتوایی آن،‌ با استفاده ازنظر متخصصان و روایی سازه آن، با رویکرد تحلیل عاملی تأییدی، مناسب ارزیابی شد. تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی، براساس تحلیل مضمون و در بخش کمی، با نرم‌افزارهای آماری و تحلیل عاملی انجام شد. در بخش کیفی، درنهایت 109 مضمون پایه، 16 مضمون فراگیر و 5 مضمون سازمان‌دهنده شامل شایستگی‌های مدیریتی، شایستگی‌های رفتاری، شایستگی‌های مهارتی، شایستگی‌های شناختی و شایستگی‌های عاطفی به‌دست‌آمد. یافته‌های بخش کمی پژوهش نیز نشان داد که براساس شاخص‌های برازش به‌دست‌آمده، الگوی روابط بین مؤلفه‌ها و عوامل مربوط به آن‌ها، برازش مناسب داشتند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Professional Competencies of the Educational Principals of Secondary Schools

نویسندگان [English]

  • AZAR Taghipour 1
  • Alireza Ghasemizad 2
  • hamidreza motamed 3
1 Ph.D.Candidate, Department of Educational Management, Kazeroun Branch, Islamic Azad University, Kazeroun, Iran
2 Assistant Professor, Department of Educational Management, Kazeroun Branch, Islamic Azad University, Kazeroun, Iran
3 Department of Educational Management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Kazerun Branch, Kazerun, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to identify the professional competencies of the educational administrators of secondary schools in Bushehr province. The research method is a combination of exploratory type. The statistical population of the research in the qualitative part included 24 school principals who were selected by purposive sampling method and theoretical saturation technique. In the quantitative section, the statistical population consisted of 213 principals and teachers, of whom 136 were selected based on the Morgan-Krejcie table and cluster sampling. The data collection tool in the qualitative part was a semi-structured interview and in the quantitative part was a researcher-made questionnaire. Validation of qualitative findings was performed using participant feedback method and researcher validation technique. The reliability of the questionnaire was obtained using Cronbach's alpha coefficient equal to 0.87 for the whole questionnaire and its content validity was evaluated using experts' opinion and its construct validity was evaluated with confirmatory factor analysis approach. Data analysis in qualitative part was based on content analysis and in quantitative part was performed with statistical software and factor analysis. In the qualitative section, finally 109 basic themes, 16 comprehensive themes and 5 organizing themes including managerial competencies, behavioral competencies, skill competencies, cognitive competencies and emotional competencies were obtained. The findings of the quantitative part of the research also showed that based on the obtained fit indices, the pattern of relationships between components and their related factors has a suitable fit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human Resource Management
  • Professional Meritocracy
  • Islamic and Iranian Teachings
ابراهیم‌پور، مهرداد؛ چرابین، مسلم؛ اکبری، احمد؛ زنده‌دل، احمد (1399)، شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر شایستگی حرفه‌ای مدیران مدارس از دید متخصصان آموزش و پرورش، فصلنامه پژوهش‌نامه تربیتی، 70، 127-142.
احمدی‌پور، لقمان، کریمی، سیدبهاءالدین؛ عزیزی، رحمان (1396)، شایستگی‌های کارکنان در شرکت‌های تولیدی، همایش مدیریت و فناوری، 2، 23-54.
الماسی، علی‌محمد (1397)، تاریخ آموزش و پرورش اسلام و ایران، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ نهم.
پناهی، سیده‌معصومه؛ پورکریمی، جواد؛ رمضان، مجید (1397)، ارائه مدل شایستگی حرفه‌ای مدیران پژوهشی در سازمان‌های پژوهش‌محور، 8 (1)، 23-46.
ثلاثی، محسن (1385)، انسان‌شناسی فرهنگی، تهران: نی، چاپ دوم.
رجب‌پور، ابراهیم؛ باباشاهی، جبار (1399)، شناسایی لنگرگاه‌های مسیر شغلی کارکنان دانشی برمبنای مدل شایستگی، فصل‌نامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 12 (4): 63-90.
سبحانی‌نژاد، مهدی؛ تژدان، امیررضا (1394)، ارزیابی صلاحیت‌های مربیان و استادکاران «آموزش همراه با تولید» در خارج از مرکز کاردانش، فصل‌نامه پژوهش­های تربیتی، 30، 24-64.
ساکی، رضا (1394)، درس‌پژوهی، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.
شاه‌پسند، محمدرضا (1387)، تعیین مؤلفه‌های فرایند توسعه حرفه‌ای مربیان مراکز آموزش وزارت جهاد کشاورزی، فصلنامه پژوهش و سازندگی، شماره 81، 131- 139.
شجاعی، سیدسعید، جمالی، غلامرضا؛ منطقی، نیکزاد (1395)، شناسایی عوامل مؤثر بر بهره‌وری منابع انسانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 8 (2): 162-181.
صفری، جلیل؛ مهدی‌زاده، مهران؛ عزیزی، علیرضا (1394)، طراحی الگوی مبتنی‌بر معیارهای اساسی جهت گزینش کارکنان شایسته و برآوری عملکرد سازمان، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 7 (4): 141-166.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، 5 (2)، 151-198.
عبداللهی، بیژن؛ دادجوی توکلی، عطیه؛ یوسلیانی، غلام‌علی (1393)، شناسایی و اعتبارسنجی شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان اثربخش، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، 13، 25-48.
گیرشمن، رومن (1395)، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، انتشارات نگاه، چاپ اول.
فتحی‌واجارگاه، کورش (1393)، آموزش و به‌سازی منابع انسانی به کجا ره می‌سپرد؟ تهران: راز نهان، چاپ اول.
لقمانی شهمیری، مهران؛ حسینی خلیلی، سیدشهاب‌الدین؛ ساداتی، سیدجواد؛ بامتی طوسی، رضا (1394)، بررسی صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان، سومین همایش علمی ـ پژوهشی علوم تربیتی و روان‌شناسی آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، 24-64.
محمدی‌مهر، مژگان؛ ملکی، حسن؛ عباس‌پور، عباس؛ خوش‌دل، علیرضا (1392)، جستاری بر شایستگی‌های موردنیاز یادگیری مادام‌العمر در دانشجویان پزشکی عمومی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11 (8)، 916-903.
مطهری‌نژاد، حسین (1396)، جذب منابع انسانی برمبنای شایستگی، فصل‌نامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 9 (1): 21-49.
محجوب، مینا (1389)، شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه راهبردی استعدادهای مدیریت، همایش مدیریت دانش، 74، 6-75.
مصطفی‌پور، زهرا (1397)، جانشین‌پروری مبتنی‌بر شایسته‌گزینی، گامی به‌سوی تحول سازمانی، سومین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، تهران، مرکز توانمندسازی مهارت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه، 45، 59 -73.
معمارزاده، غلامرضا؛ نجف‌بیگی، رضا؛ عباس‌زاده، یدالله (1392)، تبیین مدل ارتقای شایسته‌سالاری و عوامل مرتبط با آن در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، همایش مدیریت دانش، 52، 3-55.
موسی‌پور، نعمت‌الله؛ احمدی، آمنه (1394)، طراحی کلان برنامه درسی ملی تربیت معلم، انتشارات دانشگاه فرهنگیان، چاپ دوم.
ملکی، حسن (1391)، صلاحیت‌های حرفه معلمی، تهران، انتشارات مدرسه، چاپ اول.
منتظری، اشرف؛ غلامی، کلثوم (1395)، نقش کارورزی در توسعه شایستگی‌های حرفه‌ای معلمین، همایش کارورزی، دانشگاه فرهنگیان، شماره 5، 26-42.
نامدار، راضیه (1389)، صلاحیت‌های حرفه‌ای موردنیاز کارشناسان ارزیابی وزارت جهاد کشاورزی، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 12، 22-31 .
نیکنامی، مصطفی؛ کریمی، فریبا (1388)، صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان آموزش عمومی و ارائه چارچوب ادراکی مناسب، نشریه دانش و پژوهش در علوم تربیتی و برنامه‌ریزی درسی، اصفهان: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، 21.
Armstrong .D.M. (2006).A WORD Of state of Affairs. Cambridge : Cambridge university press Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology Qualitative research .111-125.
Cerdena, Ernesto Abarquez (2016) Exploration of leadership behaviors when responding to the gap of healthcare rising cost and declining quality, Northcentral University, ProQuest Dissertations Publishing, 2016. 101-343-51.
Caniëls, M.C.J., Semeijn, J.H. and Renders, I.H.M. (2018), "Mind the mindset! The interaction of proactive personality, transformational leadership and growth mindset for engagement at work", Career Development International, Vol. 23 No. 1, pp. 48-66.
Deloub, J. S. & Marion, R. (2005). Higher education leadership roles in knowledge processing. The Learning Organization,12 (2), 140-151.(Code9).
Donaldson, J., & Davis, P. (1990). Business ethics? Yes, but what can it do for the bottom line?. Management Decision. 56-85.
Ellen Daniëls , Annie Hondeghem & Jan Heystek (2020), Exploring the outcomes of group reflective learning for school leaders Received 21 Mar 2020, Accepted 16 Jun 2020, Published online.
Feldman & Morinio.. DR.(2018). Academic Leadership: A practical Guide to Chaining the Department. 2nd Ed. New York: Anker Publishing Company.(Code11).
Geejung.H.Keelee.D, (2020). Service productivity towards a conceptualization of the transformation of inputs into economic results in services. Journal of Business Research, 57, 414-423.
Group, S.(2003) , Labor productivity Growth, Education: Health and Technological progress: A cross- country Analysis, Economic Analysis & policy 40,2:249-253.
Horowitze .W. (2018) Higher education leadership development: an international comparative approach, International Journal of Leadership in Education, DOI: 10.1080/13603124.2019.1623920.(Code60).
Kimmer . p & Lambrechts, W. Verhulst, E. and Rymenams, S. (2017). Professional development of sustainability competences in higher education: the role of empowerment. International Journal of Sustainability in Higher Education, in press.(Code50).psychology, 3(2), 77-101.  
  Lee, T. S., Kim, D. H., & Lee, D. W. (2011). A competency model for project construction team and project control team. KSCE Journal of Civil Engineering, 15(5), 781-792.
Sundberg H.P and Wallin p (2005) “Icebergs drifting a part – customer strategies affecting systems development and information management” in proceedings of the IADIS, international conference e-society 2005 , Qawra , Malta, pp.619-6
Wijaya Mulya, T., & Sakhiyya, Z. (2020). ‘Leadership is a sacred matter’: women leaders contesting and contextualising neoliberal meritocracy in the Indonesian academia. Gender and Education, 1-16.