ریشه‌یابی آسیب‌های موجود در نظام‌های مدیریت منابع انسانی سازمان‌های دولتی براساس روش RCA

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 گروه مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

3 گروه آمار، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

سازمان‌های موفق دنیا درخصوص سرمایه انسانی شایسته به‌عنوان یک منبع کمیاب و ارزشمند سازمانی و به‌منظور تداوم تضمین عملکرد پایدار خود به موضوع منابع انسانی توجه اساسی دارند. پژوهش حاضر با هدف  ریشه‌یابی آسیب‌های موجود در نظام‌های منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران انجام گرفته است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و توسعه‌ای  و ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی و غیرآزمایشی است. باتوجه‌به ماهیت توصیف و اکتشافی موضوع موردبررسی و ضرورت کشف جزئیات ظریف و اطلاعات عمیق در زمینه موضوع موردمطالعه و عدم وجود پیشینه مطالعاتی جامعی در رابطه با ریشه‌یابی آسیب‌های مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران، از روش دلفی استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر 19 نفر ازخبرگان، نخبگان، سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و مدیران، اساتید و کارشناسان منابع انسانی بودند که به‌نوعی در فرایند منابع انسانی درگیر و دخیل بودند. این افراد با استفاده از روش نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه درقالب طیف‌بندی لیکرت که روایی آن توسط خبرگان تأیید شد، استفاده گردید. سپس ازطریق آزمون کندال هریک از عوامل بررسی و درنهایت تأیید یا رد شد. درنهایت آسیب‌های منابع انسانی به‌تفکیک هر کارکرد شناسایی و سپس ریشه‌های هر آسیب به‌دست آمد. این پژوهش برمبنای مدل RCA (تحلیل علل ریشه‌ای) طراحی شده است. ابزار مورداستفاده برای شناسایی علل ریشه ای ( RCA)، ابزار پنج‌چرا می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Root Causes of the Problems in Human Resource Management Systems in Government Organizations on the Basis of RCA Method

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Pourasad 1
  • Kumars Ahmadi 2
  • Adel Fatemy 3
1 PhD Student in Public Administration, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
2 Department of Public Administration, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
3 Department of Statistics, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Successful organizations all over the world pay close attention to human resource in terms of an organizational decent and valuable resource in order to constantly ensure their sustainable performance. This study is carried out to investigate the root causes of the problems in human resource systems in Iranian government organizations. This is an applied developmental research which follows a descriptive non-experimental method for data collection. Due to the descriptive and exploratory nature of the issue and the need to discover fine details and in-depth information, and because of the lack of previous comprehensive studies relating to the root causes of human resource management problems in Iranian government organizations, Delphi method is employed to conduct the research. The research population includes 19 experts, elites, policy makers, planners and managers, professors and human resources specialists who were somehow involved in the human resource process. They were selected by purposive sampling method. A questionnaire, the validity of which was confirmed by experts, was employed to collect data through Likert scale. All factor were then tested by Kendall test and were confirmed or rejected. Finally, HR problems were identified separately for each function, and then the roots of each problem were identified. This research is based on root cause analysis model. The tool used to identify RCA is the 5 whys tool.

کلیدواژه‌ها [English]

  • human resource
  • model
  • organization
  • problem
آرمان، مانی و جوشقانی، حسن (1394) طراحی و اعتبار بخشی الگوی تحلیل وضعیت نظام مدیریت منابع انسانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع)، سال هفتم، شماره چهارم: 71 –94
اعرابی، سیدمحمد و فیاضی، مرجان (1396)، استراتژی منابع انسانی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
استوارت، گرگ ال و براون، کنت جی (1392)، مدیریت منابع انسانی پیوند استراتژی و عمل، ترجمه سیدمحمد اعرابی و مرجان فیاضی،تهران: مهکامه. 
انیسی، جعفر(1392)، بررسی آسیب های روانی زنان بازنشسته و ارایه راهکارهای مناسب به منظور افزایش سلامت روانی آنان، سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت)، دوره سوم، شماره اول: 77-81
بیات، مهین (1393)، آسیب‌شناسی معاونت منابع انسانی به هدف بهبود و توسعه براساس مدل سه‌شاخگی (موردمطالعه: شرکت برق منطقه‌ای تهران)، بیست‌ونهمین کنفرانس بین‌المللی برق، تهران.
پناهی، بلال و صداقت‌پور، فرزانه (1393)، آسیب‌شناسی سازمان‌های متولی گردشگری با استفاده از مدل s7 مک کینزی، تبریز، کنفرانس بین‌المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش‌ها با محوریت کشاورزی، منابع طبیعی و گردشگری.
پیدایی، مهرداد و نوری، فیروز (1389)، آسیب‌شناسی آموزش کارکنان در سازمان‌ها، تبریز: انتشارات آذر.
توکلی دارستانی، شقایق (1387)، آسیب‌شناسی مدیریت منابع انسانی با هدف بهبود و توسعه، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال دوم، شماره چهارم: 94-110.
جزنی، نسرین (1394)، مدیریت منابع انسانی، تهران: انتشارات میر.
جنیدی، مهدی و محنتی، فاطمه (1387)، آسیب‌شناسی منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی با هدف بهبود و توسعه، ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران.
رنگریز، حسن؛ تیموری، نازنین و عبدالهی، بیژن (1397)، اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر جذب نیروی انسانی و ارائه الگوی مناسب مبتنی‌بر نظام شایستگی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین(ع)، دوره دهم، شماره دو: 207-230
سبحانی، محمد صادق؛ باقری، ابراهیم؛ بهرامی، مجتبی و طاهرپور کلانتری، حبیب الله (1390)، بررسی اعتبارنظام ارزیابی عملکرد کارکنان گمرک ایران، فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، سال نهم، شماره بیست و چهارم :155 -169
شمس مورکانی، غلامرضا؛ صفایی، موحد و فاطمی‌صفت، سعید (1394)، آسیب‌شناسی فعالیت‌های آموزش و بهسازی منابع انسانی براساس مدل سه‌شاخگی (موردمطالعه: صنایع الکترونیکی فجر)، فصلنامه آموزش و بهسازی منابع انسانی، سال دوم، شماره هفتم: 94-100.
صفری، علی؛ فرخی، مجتبی و صالح‌زاده، رضا (1394)، آسیب‌شناسی نظام مدیریت منایع انسانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین(ع)، دوره هفتم، شماره یک: 83-111.
طالب‌زاده شوشتری، لیلا و خادمی اشکذری، ملوک (1397)، مدیریت بهینه منابع انسانی نخبه با بررسی نیازها، موانع و مشکلات و راهکارهای پیشنهادی ازطرف خود آنها، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین(ع)، دوره دهم، شماره سه: 215- 237.
عباس‌پور، عباس (1394)، مدیریت منابع انسانی پیشرفته، تهران: انتشارات سمت.
علی‌پور درویشی، زهرا، سردار دونیقی، سهیلا و دهخوارقانی، لیلا (1390)، بررسی نقش میانجی سرمایه فکری بر ارتباط میان وظایف مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع)، سال سوم (شماره دوازده):111-131.
فرهی بوزنجانی، برزو؛ عابدی جعفری، حسن و مهدوی، موسی (1387)، طراحی و تبیین الگوی توسعه منابع انسانی (استادان دانشگاه) مبتنی‌بر نگرش فطرت‌گرا و توسعه ارتباط چهارگانه ، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع)، سال اول، شماره یک:19 -50.
فرهی بوزنجانی، برزو؛ سلطانی، محمدرضا و سمواتی، محمدهادی (1391)، آسیب شناسی نظام گزینش دستگاه های دولتی جمهوری اسلامی ایران ، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع)، سال چهارم، شماره دو: 101 -124
قلی‌پور، آرین (1397)، مدیریت منابع انسانی، تهران: انتشارات سمت.
کشاورز، محمدحسن؛ حمیدی، مهرزاد و گودرزی، محمود (1393)، مقایسه مؤلفه‌های آسیب‌شناسی سازمانی در فدراسیون‌های ورزشی موفق و ناموفق، فصلنامه مدیریت ورزش، دوره ششم، شماره 3: 381-398 .
محمودی کوچکسرایی، علی اصغر؛ فراهانی، مهدی و رسته مقدم، آرش (1394)، آسیب شناسی نظام آموزش کارکنان با استفاده از الگوی سه شاخکی، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، سال دوم، شماره پنجم:27 -51
میرسپاسی، ناصر (1396)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، تهران: انتشارات میر.
نجفی زاده، محمد محسن و زاهدی، سید محمد (1395)، آسیب شناسی نظام مدیریت عملکرد کارکنان در دانشگاه علوم پزشکی قزوین با استفاده از مدل سه شاخکی، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، سال هفتم، شماره بیست و پنجم:59 -69
نیومن، ویلیام لاورنس (1394)، شیوه پژوهش‌های اجتماعی: رویکردهای کیفی و کمی ترجمه حسن دانائی‌فر و سیدحسین کاظمی، تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
 
 
Armstrong, M.(2006). Human Resources Managemant, 10th ed.United Kingdom:Cambridge University Press
Bernardin, HJ.(2010). Human Resources Managemant:An Experiential Approach, 5th ed, New York :McGraw-hill.
Cassio, F.W.(2010). Managemant Human Resources: Productivity,Quality of Work Life,Profit, 8th ed,New York :McGraw-hill
Dessler, G.(2008). Human Resources Managemant, New York :Printic-hall.
Dominguez, A.A. (2011). The Impact of Human Resource Disclosure on Corporate Image, Journal of Human Resource Costing & Accounting, Vol. 15, No.4, pp.279 - 298
Gano, D(2008). Root Cause Analysis: Appollonian Publication
Ivancevich, M.J. (2010). Human Resource Management, New York: McGraw-Hil
Rodsutti, Mc.& Makayathorn,P(2005).Organizational Diagnostic Factors in Family Business: Case Studies in Thailand, Development and Learning in Organizations, 2005,2(19):16-18                           
  Sánchez, A.M. & Soriano, D.R. (2011). Human Resource Management and Corporat Entrepreneurship, International Journal of Manpower, Vol. 32, No.1, pp.6-13.
Ulrich, D. & Smallwood, N. (2004). Capitalizing on Capabilities, Harvard Business Review, pp. 119-127
Warden, P.Evaluation System For The Online Training Programs In Meterology And Hydroligy. International Education Studies, 2009;2(4):45-48