طراحی مدل مدیریت منابع انسانی آموزش وپرورش متناسب با سند تحول بنیادین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی، گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 نویسنده مسئول: دانشیار گروه مدیریت، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت صنعتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

4 دانشیار گروه مدیریت، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

درک تعاملات پیچیده نهادی، نقش حیاتی در متناسب­سازی شیوه­های منابع انسانی با  نیازهای جامعه و رسالت فرهنگی و اجتماعی آن دارد. دراین‌راستا، هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل مدیریت ­منابع ­انسانی در آموزش‌وپرورش  متناسب با سند تحول­بنیادین در چهارچوب نظریه نهادگرایی جدید است. روش پژوهش ازنظر ماهیت داده­ها به‌صورت آمیخته و شامل تحلیل محتوا، پیمایش و نظام خبره فازی و ازنظر هدف کاربردی است. نمونه­آماری در بخش پیمایش شامل219 نفر از مدیران ارشد، سیاست­گذاران و صاحب­نظران وزارت آموزش‌وپرورش و در روش الگوسازی ریاضی10 نفر از خبرگان سازمانی می­باشد. برای تعیین اعتبار مقیاس از تحلیل­عاملی­تأییدی و برای اعتبار همگرا از محاسبه همبستگی و پرسشنامه تأییدشده توسط خبرگان استفاده می­شود. تأیید ابعاد، مؤلفه­ها و شاخص­های استخراجی مدل تحقیق، بیانگر آن است که برای متناسب­سازی شیوه­های منابع انسانی با اهداف سند تحول بنیادین، نیاز است به ترکیبات متفاوتی از مؤلفه­های عقلانیت، بوم و هم­شکلی در پیکربندی هریک از ابعاد مدیریت­منابع­انسانی آموزش‌وپرورش توجه شود. یافتن این ترکیبات بهینه می­تواند پیاده‌سازی شیوه­های منابع انسانی را درجهت کسب اهداف سندتحول بنیادین تسهیل نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a Human Resource Management Model for Education in Accordance with the Fundamental Transformation Document

نویسندگان [English]

  • Alireza Zahedi 1
  • Ismail Malekakhlaq 2
  • Ali Mohtashami 3
  • Muhammad Doostdar 4
1 PhD candidate at the Department of Public Administration, Islamic Azad University of Qazvin, Iran
2 Corresponding author: associate professor at the Department of Management, Faculty of Literature, Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
3 Associate professor at the Department of Industrial Management, Islamic Azad University of Qazvin, Iran
4 Associate professor at the Department of Management, Faculty of Literature, Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Understanding the complex institutional interactions plays a vital role in adapting human resource approaches to the needs of society and its cultural and social missions. Accordingly, this study is intended to design a model for human resource management in education in line with the document of fundamental transformation document in the framework of the new theory of institutionalism. This applied research follows mixed method including content analysis, survey, and Fuzzy Expert System. The statistical sample in the survey section includes 219 senior managers, policy makers and experts of the Ministry of Education. In mathematical modeling method, 10 organizational experts are selected as the sample. To confirm the validity of the scale, confirmatory factor analysis is used, and the correlation and a standard questionnaire are used for convergent validity. Confirmation of the dimensions, components and extractive indicators of the research model suggest that methods of human resource for harmonizing the objectives of the document of fundamental transformation, require the use of different combinations of components of rationality, environment and uniformity, which must be considered in the configuration of each dimension of management, human resource, and education. Reaching to these optimal combinations can facilitate the implementation of human resource approaches to achieve the goals of the fundamental transformation document.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fundamental Transformation Document
  • human resources management
  • education
  • institutional fitness

احمدی، پرستو (1396)، طراحی مدل جذب منابع انسانی مبتنی‌بر عدالت برای دستگاه‌های دولتی ایران، نشریه مدیریت شهری، پیاپی ۴۷: 60 ـ 49.

اعرافی، علی‌رضا (1395)، رعایت اصل توازن در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، سخنرانی نخستین همایش علمی ـ تخصصی «تربیت»، بنیاد علوم وحیانی اسراء.
الوانی، سیدمهدی (1391)، بهره­وری در پرتو رفتار سازمانی مثبت­گرا، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، ش 8: 6 ـ 1.
اولیویرا، آرنولدو (2004)، جایگاه معنویت در نظریه سازمان، ترجمه محمد جعفردوست، مجله الکترونیکی اخلاق تجاری و مطالعات سازمانی، دوره 9، ش 2: 72 ـ 68.
بامداد صوفی، جهانیار و  امامت، میرسید محمدمحسن (1397)، شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر جذب و نگهداشت استعدادهای علمی در دانشگاه، فصلنامه­ پژوهش­های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س دهم، ش 3: 106 ـ 102.

بیگدلی، محمد؛ داودی، رسول؛ کمالی، نقی  و انتصار فومنی، غلامحسین (1397)، شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های بهسازی منابع انسانی در آموزش‌وپرورش به‌منظور ارائه یک مدل مفهومی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س دهم، ش 2: 101 ـ 75.

تابع­بردبار، فریبا  و آقایی، مریم (1393)، نقش خودارزیابی در پیش­بینی توانمندسازی و تعهد سازمانی کارکنان، فصلنامه علمی ـ ­پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، س پنجم، ش دو، پیاپی 18: 72 ـ 59.
تورانی، حیدر (1395)، رهبری و مدیریت فرایندمدار، زمینه­ساز ارتقای کیفیت مدیریت، رشد مدیریت مدرسه، دوره 15، ش یک: 26 ـ 24.
توکلی­نژاد، حسن؛ جزنی، نسرین؛ معمارزاده طهران، غلامرضا  و افشارکاظمی، محمدعلی (1395)، شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر در نگهداشت کارکنان، فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س هشتم، ش 4: 185 ـ 155.
تیموری، نازنین؛ رنگریز، حسن؛ عبدالهی، بیژن و زین­آبادی، حسن­رضا (1397)، اولویت­بندی عوامل مؤثر بر جذب نیروی انسانی و ارائه الگوی مناسب مبتنی‌بر نظام شایستگی، فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین)ع(، س دهم، ش 2: 100 ـ 75.
جزنی، نسرین (1394)، مدیریت منابع­انسانی، ویراست دوم، چ یازدهم،تهران: انتشارات نی.
جمشیدی بروجردی، علیرضا و حیدری، مهرداد (1397)، نهادهای سیاسی، مدیریت دولتی و انتخاب خط‌مشی، قابل دسترسی در سایت: http://ippra.com/policy/510.html
جهانگیری، علی  و مهرعلی، امیرهوشنگ (1387)، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر برحفظ و نگهداشت کارکنان متخصص سازمان ساصد، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، سال هشتم، ش بیست­ونهم: 56 ـ 38.
خداداد حسینی، سیدحمید؛ محترمی، امیر؛ الهی، شعبان و قاضی­نوری، سیدسپهر (1396)، "تحلیل نهادی مداخلات دولتی در توسعه فناوری اطلاعات در سطح ملّی"، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش 29: 45 ـ 15.
دانایی­فرد، حسن (1395)، چالش­های مدیریت ­دولتی در ایران، چاپ دهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).

رحیمیان، حمید و نجفی، علی  (1394)، بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری با عملکرد مدیران میانی شرکت ملی گاز ایران، مدیریت بهره‌وری، دوره نهم، ش 4: 110 ـ 83.

ردادی، علی؛ باقری­کنی، مصباح­الهدی و حاجی­پور، بهمن (1393)، بررسی پاسخ­های سازمانی به فشارهای نهادی، مدیریت در دانشگاه اسلامی، س سوم، ش 1: 142 ـ 129.
رضاییان، علی؛ کاظم صداعی، مریم؛ قره‌چه، منیژه و حاجی­کریمی، عباسعلی (1397)، شناسایی شاخص­های جذب، حفظ و نگهداشت نیروی انسانی مستعد در صنعت بانکداری، چشم‌انداز مدیریت دولتی، س نهم، ش 35: 38 ـ 15.
زارعی، آرمان  (1392)، نهادگرایی جدید جامعه‌شناختی، رهیافتی برای تحلیل ثبات و تغییر، فصلنامه علمی ـ پژوهشی روش­شناسی علوم انسانی، دوره 19، ش 77: 193 ـ 165.
سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش (1390)، شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، دبیرخانه شورای عالی آموزش­وپرورش.
شهراسبی، رحمن؛ موغلی، علی‌رضا؛ احمدی، سید­علی‌اکبر و  امیرخانی، امیرحسین (1398)، تبیین و ارائه مدل بهبود همدلی سازمانی در سازمان سنجش آموزش کشور با رویکرد نظریه داده‌بنیاد، نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی، دوره 13، ش 47: 191 ـ 171.
غنی­زاده، مسعود (1390)، مدل اجرایی تحول بنیادین در آموزش‌وپرورش، تهران، دبیرخانه شورای عالی آموزش‌وپرورش.
فراست‌خواه، مقصود (1396)، نقد و بررسی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، خبرگزاری مهر، برنامه زاویه، قابل دسترس در پایگاه:    mehrnews.com/news/4109752
فروتنی، زهرا، عوامل مؤثر در رفتار خودتوسعه‌ای کارکنان باتأکیدبر نقش حمایت سازمان و نگرش اسلامی به کار، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، س چهارم، ش 2، ش پیاپی13: 54 ـ 27.
گودرزی، اکرم و سعادتمند، زهره (1384)، استانداردسازی در نظام آموزش‌وپرورش، فصلنامه آموزه، شماره 28: 28 ـ 26.
مشبکی، اصغر؛ خدامی، سهیلا و تقوی شوازی، الهه (1389)، نظریه نهادی نوین تلفیقی و نقش آن بر ایجاد مزیت رقابتی، پژوهشنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت اجرایی، س دهم، ش 1: 174 ـ 149.

مطهری­نژاد، حسین  (1396)، جذب منابع انسانی برمبنای شایستگی، فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع­ انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، س نهم، ش 9:  49 ـ 21.

مقدسی، جواد؛ محمدخانی، کامران و محمدداودی، امیرحسین (1397)، شناسایی روش‌های توسعه کارکنان در نظام آموزش عالی؛ مورد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 8 ، نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی، دوره 12، ش 43: 39 ـ 25.
میرسپاسی، ناصر (1389)، مدیریت منابع انسانی و روابط کار، تهران: نشر مؤلف.
واعظی، رضا و محمدی، حامد (1392)، تأملی بر مفهوم عقلانیت در سازمان، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، ش 158: 15 ـ 9.
هدایتی، فرشته و خوارزمی­رحیم­آبادی، رحمت­الله (1395)، آسیب‌شناسی اجرای برنامه­های سند تحول آموزش‌وپرورش براساس مبانی مدیریت تحول سازمانی، دوماهنامه مهندسی مدیریت، س هشتم، ش 65: 259 ـ 240.
 
Aghaz, Asal., Sheikh, Alireza. and Amirkhani, Tayebeh, (2017), Human Resource Management in the Public Sector: An Investigation into the Iranian Ministries, Iranian Journal of Management Studies ,Vol.10, No.3, pp. 667-695
Baba, Marietta. L., Blomberg, Jeanette, LaBond, Christine and Adams, Inez., (2013), New institutional approaches to formal organizations, A Companion to organizational Anthropology, First Edition
Bevir, Mark., (2016), Governance: Politics and power, Encyclopedia Britannica, Available at: https://www.britannica.com/topic/governance
Boon, Corine., Paauwe, Jaap., Boselie, Paul., Den Hartog, Deanne., (2009), Institutional pressures and HRM: developing institutional fit", Emerald Personnel Review, Vol. 38, No.5, pp. 492-508
Cai, Yuzhuo. & Mehari, Yohannes., (2015), The use of Institutional theory in Higher Education Research, Theory and method in Higher Education Research, Vol.1, pp. 1-25
Chowdhury, Sh.D. & Mahmood, M.H., (2012), "Societal institutions and HRM practices: an analysis of four European multinational subsidiaries in Bangladesh", The International Journal of Human Resource Managemen, Vol. 23, No. 9, pp.1-24
Diaz‐Carrion, Rosalia., Lopez‐Fernandez, Macarena & Romero‐Fernandez, Pedro M., )2018(, Evidence of different models of socially responsible HRM in Europe, Business ethics a European review, Vol.28, Issue.1, pp. 1-18
DiMaggio, P.J., & Powell, W.W., (1991), "The New Institutionalism in Organizational Analysis", The University of Chicago Press
Do, Hoa., Patel, Charmi., Budhwar, Pawan., Katou, Anastasia., Arora, Bimal. & Dao, Manh., (2019), Institutionalism and its effect on HRM in the ASEAN context: Challenges and opportunities for future research, Human Resource Management Review, https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.100729
Garcia-Cabrera, Antonia M., Lucia-Casademunt, Ana M. & Cuéllar- Molina, Deybbi., (2016), Institutions and human resource practices in European countries, The International Journal of Human Resource Management, pp.1-28, DOI:10.1080/09585192.2016.1239119
Gooderham, Paul N., Mayrhofer, Wolfgang., Brewster, Chris., (2018),  A framework for comparative institutional research on HRM, The International Journal of Human Resource Management, Vol 30, No.1, pp. 5-30
Hofstede, G., (2001), Culture's Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions and Organizations Across Nations, 2nd edn. Sage Thousand Oaks, Available at: https://digitalcommons.usu.edu/unf_research/53/
Ikyanyon, D. & Johnson, P , (2020), Institutional context and human resource management in Nigeria, Employee Relations, Vol.42, No.1, pp. 1-16
Kromidha, E. & Cordoba-Pachon, J.R., (2017), Discursive Institutionalism for reconciling change and stability in digital innovation public sector projects for development, Government Information Quarterly, Vol.34, No.1, pp.16–25
Lewis, Alexander C., Cardy, Robert L. and Huang, Lulu S.R, (2018), Institutional theory and HRM: A new look, Human Resource Management Review(Elsevier) Available at: https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2018.07.006
Liu, Hongyan., (2018), Compensation incentive of innovation staffs undertaking multiple tasks, Journal of Applied Science and Engineering Innovation, Vol.5, No.3, pp. 59-64
Najeeb, Ali., (2014), How do institutional forces shape HRM practices? A study of tourist resorts in the Maldives, Doctor of Philosophy thesis, School of Management, Operations and Marketing, University of Wollongong
Paauwe, Jaap. & Boselie, Paul, (2013),  Challenging (Strategic) Human Resource Management Theory: Integration Of Resource-Based Approaches And New Institutionalism, Department of Business and Organization, Rotterdam School of Economics, Erasmus University
Pollack, Mark. A., (2018), Institutionalism and European Integration , in Antje Wiener, Tanja Börzel, and Thomas Risse, European Integration Theory, 3rd edition, New York: Oxford University Press
Scott, W. Richard, (2001), Institutions and Organizations, Sage, Thousand Oaks, CA Suddaby, R., & Greenwood, R., (2005), Rhetorical Strategies of Legitimacy, Administrative Science Quarterly, 50 (1), pp.35-67
Senge, Konstanze., )2013(, New Institutionalism' in Organization Theory: Bringing Society and Culture Back In, The American Sociologist, Vol. 44, No.1, pp.76-95
Stoten, David William, (2018),  Differentiated evolution rather than revolution: Analyzing MBA education in Britain using New Institutionalism as a conceptual framework, Journal of International Education in Business, Vol.11, No.2, pp.106-123
Suksup, Charoen & Sukkamart, Aukkapong,) 2019(, Human resource management needs of Thai basic education, Revista Espacious, Vol.40, No.17, pp.11
Swedberg, R., )2003(, Economic versus sociological approaches to organization theory, In Tsoukas, H. & Christian, K.(Eds.), The Oxford handbook of organization theory, Oxford: Oxford University Press
Zumwalt, K., & Craig, E., (2005), Teachers’ characteristics: Research on the demographic profile university, In M. Cochran-Smith & K.M. Zeichner (Eds.), Studying teacher education: The report of the AERA panel on research and teacher education, (pp. 111–156), Columbia: Mahwah