شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت کارکنان در اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان مازندران: رویکرد کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس،ایران

2 گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس، ایران

3 گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس،ایران

چکیده

هنر مدیریت، بهره­مندی حداکثری از اندیشه و خلاقیت کارکنان است ­که مشارکت، یکی از روش­های آن محسوب می‌شود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت کارکنان در سازمان بود که با رویکرد کیفی انجام شد. روش پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش اجرا، اکتشافی است. نمونه آماری را اساتید دانشگاهی و مدیران و کارشناسان خبره اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان مازندران تشکیل داده­اند. نمونه­گیری به‌صورت هدف‌مند بوده و برای شناسایی متخصصان از شیوه گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه بوده و برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها، فن تحلیل مضمون با استفاده از نرم‌افزار مکس­کیودا انجام شد. براساس نتایج حاصله، عوامل مؤثر بر مشارکت کارکنان در سازمان عبارتند از: عوامل مدیریتی، عوامل ساختاری و فرایند سازمانی، عوامل شغلی و عوامل ارزشی و اخلاقی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Factors Affecting Employees Participation in the Ports and Maritime Organization (PMO) of Mazandaran Province: A Qualitative Approach

نویسندگان [English]

  • Habib Moradi 1
  • masoomali Salimian 2
  • Behzad Farrokh Saresht 3
  • Ghorban ali Agha Ahmadi 3
1 PhD candidate of public administration, Organizational Behavior, Islamic Azad University of Chaloos, Iran.
2 Corresponding author: assistant professor of public administration, Islamic Azad University of Chaloos, Iran
3 Department of Public Administration, Islamic Azad University of Chaloos, Iran
چکیده [English]

The art of management entails the maximum benefit from the thought and creativity of the employees, and participation is regarded as one of its methods. This qualitative research is intended to identify factors affecting the employees’ participation in organizations. This is an applied research in terms of the results, and it is explorative in terms of the purpose. The statistical sample is composed of university professors and managers and experts of the Ports and Maritime Organization of Mazandaran province. The sampling method was purposeful, and the snowball method was used to identify the experts to reach to theoretical saturation. Interviews were performed to collect data for the analysis of which thematic analysis was conducted through Maxqda software. Based on the results, the factors affecting the participation of employees in the organization include management factors, structural factors and organizational processes, job factors, value and ethical factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • employees participation
  • qualitative approach
  • Ports and Maritime Organization (PMO) of Mazandaran province
آصفی، احمدعلی؛ حمیدی، مهرزاد؛ جلالی فراهانی، مجید و دهقان قهفرخی، امین (1388)، بررسی مدیریت مشارکتی و مقاومت کارکنان در برابر تغییر در سازمان تربیت‌بدنی و اداره‌کل تربیت‌بدنی وزارت آموزش‌وپرورش، مدیریت ورزشی، (3): 26 ـ 5.
اشراقی، حسام و کاشف، میرمحمد (1389)، رابطه جوسازمانی با سبک رهبری مدیران ادارات تربیت‌بدنی استان اصفهان، نشریه علوم حرکتی و ورزش، سال هشتم، جلد دوم، ش 16: 47 ـ 37.
بنی­مهد، بهمن؛ عربی، مهدی و حسن­پور، شیوا (1395)، پژوهش‌های تجربی و روش­شناسی در حسابداری، تهران: انتشارات ترمه، چاپ دوم.
بیگی‌نیا، عبدالرضا (1382)، بررسی ارتباط بین جو سازمانی و مشارکت کارکنان، دوماهنامه علمی ـ پژوهشی دانشور رفتار، سال دهم، ش 2.
توسلی، غلامعباس (1382)، مشارکت اجتماعی در شرایط جامعه آنومیک، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
جهانیان، رمضان (1388)، راهکارهای توسعه نظام مدیریت مشارکتی در واحدهای آموزشی از دیدگاه مدیران، معاونان و معلمان، فصلنامهپژوهشدربرنامه‌ریزیدرسی، 6 (21): 174 ـ 153.
دولت‌آبادی فراهانی، رضا (1397)، بررسی تعهد سازمانی در سازمان‌های دولتی و تأثیر آن بر عملکرد شاغلین، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اداری.
دهقان، علی‌رضا و غفاری، غلام‌رضا (1384)، تبیین مشارکت اجتماعی ـ فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی شهر تهران، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره ششم، شماره یک: 98 ـ 67.
زارعی متین، حسن (1393)، مدیریت منابع انسانی، قم: نشر بوستان کتاب.
زرندی، سعید؛ حمیدی حصاری، یاسین و جواد (1396)، عوامل مؤثر بر فساد اداری در سازمان‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مجلس و راهبرد، مقاله 6، دوره 24، ش 91، پاییز: 202 ـ 165.
رهنورد، فرج‌الله (1378)، تبیین فلسفه مدیریت مشارکتی، فصلنامه علمی ـ کاربردی مدیریت دولتی، ش 44: 16 ـ 7.
سلاجقه، سنجر و هنرآموز، سحر (1389)، نظام پیشنهادات راهی به سوی استقرار مدیریت مشارکتی، فصلنامه راهبرد یاس (توسعه). ش 24: 276 ـ 254.
شریف الرضى، محمدبن‌حسین (1414ق)، نهج‌البلاغة (للصبحی صالح)، قم: نشر هجرت.
صادقی، علی‌رضا (1395)، بررسی نقش مشارکت شهروندی در پایداری عرصه­های عمومی شهری، چهارمین کنگره بین­المللی عمران، معماری و توسعه شهری، تهران: دبیرخانه دائمی کنفرانس، دانشگاه شهید بهشتی.
صالحی امیری، سیدرضا و شادالویی، نوریه (1392)، عوامل تأثیرگذار بر سلامت نظام اداری در تحقق طرح تحول نظام اداری، مجله علمی ـ پژوهشی مدیریت فرهنگی، سال هفتم. ش 19: 11 ـ 1.
طوسی، محمدعلی (1379)، مدیریت و مشارکت کارکنان، تهران: نشر مرکز آموزش مدیریت دولتی.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد (1390)، تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 5، ش 2: 198 ـ 151.
علوی‌تبار، علی‌رضا (1379)، بررسی الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها، تجارب جهانی و ایران، جلد اول، تهران، نشر مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهری.
محمدزاده، عباس (1378)، مدیریت مشارکتی ضرورتی اخلاقی است، فصلنامه مطالعات مدیریت، ش 21، 22 و 23: 186 ـ 157.
معین، محمد (1376)، فرهنگ فارسی، نشر امیرکبیر، دوره یازدهم. جلد سوم.
ملکی، محمدرضا؛ نصیری‌پور، امیراشکان؛ امینی، فاطمه و پرهام، محمود (1390)، همبستگی تفویض اختیار مدیران با نحوه هدایت کارکنان در بیمارستان‌های استان قم، مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، دوره پنجم، ش 3: 79 ـ 86..
موسوی، سیده‌راضیه (1392)، تأثیر شفافیت سازمانی بر اعتماد سازمانی با تبیین نقش جوسازمانی: مطالعه موردی اداره ارشاد استان تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
میرسپاسی، ناصر(1393)، مدیریت راهبردی منابع انسانی و روابط کار (ویرایش سوم)، تهران: نشر میر، دوره 39.
 Acorn, S. Ratner PA Crawford M. (2008), Decentralization as determinant of autonomy, job satisfaction, and organizational commitment among nurse manager, Nurse Res, Vol 33, No 3, pp. 80-88.
Albrecht, S. L., Bakker, A. B. & Gruman, J. A., Macey, W. H., & Saks, A. M. (2015). Employee engagement, human resource management practices and competitive advantage: An integrated approach. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 2 (1), 7-35.
Avery, D. R., McKay, P. F., & Wilson, D. C. (2007). Engaging the aging workforce: The relationship between perceived age similarity, satisfaction with coworkers, and employee engagement. Journal of Applied Psychology, 92 (6), 1542.
Bosak, J., Dawson, J.,Flood, P, & Peccei, R. (2017). Employee involvement climate and climate strength: A study of employee attitudes and organizational effectiveness in UK hospitals. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 4 (1), 18-38.
Crawshaw, J. R., Cropanzano, R., Bell, C. M., & Nadisic, T. (2013). Organizational justice: New insights from behavioural ethics. Human relations, 66 (7), 885-904.
Dachler, Peter, H. and Wilpert Bernhard (1978)., Conceptual Dimensions and Boundaries of Participation in organizations: A Critical Evaluations, Administrative Science Quarterly, Vol. 23, No. 1, pp. 1-39.
David, T. (2007), A quantitative review of the relationship between person-organization fit and utcome”, Journal of Vocational Behavior,.Volume 68, Issue 3, pp. 389-399.
Dixon-Woods, M., Baker, R., Charles, K., Dawson, J., Jerzembek, G., Martin, G., & Willars, J. (2014). Culture and behaviour in the English National Health Service: overview of lessons from a large multimethod study. BMJ quality & safety, pp. 106-115.
Elden, M. (1989), Socio Technical Systems Idias as Public in Norway: Evolving Participation Thrugh Worker-Managed Change, Journal of Applied Behavioral Science, Vol. 22, No. 3, pp. 239-255.
Gallup (2013), State of the Global Workplace: Employee Engagement Insights for Business Leaders Worldwide, Gallup, Washington, DC. pp. 65-74
Groen, B. A., Wouters, M. J., & Wilderom, C. P. (2017). Employee participation, performance metrics, and job performance: A survey study based on self-determination theory. Management Accounting Research. Volume 36, September, Pages 51-66
Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Hayes, T. L. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: a meta-analysis. Journal of Applied Psychology, Vol. 87, No. 2, 268 –279.
Horvat, Brancko (1983). The Organization Theory of Workers Management in Crouch and Heller, pp. 279-300.
James, J. B., Swanberg, J. E., & McKechnie, S. P. (2007). Responsive workplaces for older workers: Job quality, flexibility and employee engagement. An Issue in Brief, 11.
Jones,J.R., & Harter, J. K. (2005). Race effects on the employee engagement-turnover intention relationship. Journal of Leadership & Organizational Studies, 11(2), 78-88.
Judge, T. A., Van Vianen, A. E., & De Pater, I. E. (2004). Emotional stability, core self-evaluations, and job outcomes: A review of the evidence and an agenda for future research. Human performance, 17(3), 325-346.
Kahn,W.A.(1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of management journal, 33(4), 692-724.
Korte, R. & Chermack,T.(2007). Changing organizational culture with scenario planning, Journal of Futures, 39(6), 645- 656.
Lammers, C.J. and Szell G. (1989). Cocluding Reflections in Lammers and Szell, pp. 315-330.
Law, R., Dollard, M. F., Tuckey, M. R., & Dormann, C. (2011). Psychosocial safety climate as a lead indicator of workplace bullying and harassment, job resources, psychological health and employee engagement. Accident Analysis & Prevention, 43(5), 1782-1793.
Lin, W.B (2006). The exploration of employee involvement model. Expert Systems with Applications. www.elsevier.com/locate/eswa.69–82.
Locke, Edwin A. and Schweiger David M. and Latham Gray P. (1986). Participation in Decision Making: When Should It Be Used?, Organizational Dynamics, Vol.14, No.3, pp.65-79.
Locke, Edwin A. and Schweiger David M.(1979). Participation in Decision Making: one more look. In Staw(ED.) Research in Organizational behavior, vol.1., Greenwich, CT:JAL press., pp.265-339.
Lopes,H. (2017). The moral dimensions of the employment relationship: institutional implications. Journal of Institutional Economics, 1-23.
Macey,W.H.,&­­ Schneider,B.(2008). The meaning of employee engagement. Industrial and organizational Psychology, 1(1), 3-30.
Macrae, Rhoda (2010). Coaching and Consolidating the Practice of Newly Qualified Social Workers: A Brief Literature Review. A Report Prepared for Social Work Resource, South Lanark shire Council.
Macy,B.: Peterson M.F. and Norton,L.(1989) A Test of Participation Theory in a Work Redesign Field Setting: Degree of Participation and Comparision Site contrasts, Human Relations, Vol.42, pp.1095-1165.
Maslach, C., Leiter, M. P., & Schaufeli, W. (2008). Measuring burnout. In The Oxford handbook of organizational well-being,204-220.
Mulder,M.­ & Wike,H.,(1970), Participation & Power qualization, Organizational  Behavior and Human Performance, Vol.5, pp:430-448.
Muir, John.(1995).Effective Management through Delegation. Journal Work Study;44(7):1.
Oktug,Zeynep. (2012). The Effects of Organizational Trust on Employee Decision Making Styles , British Journal of Arts and Social Sciences ISSN: 2046-9578 Vol.9.
Olivier,A.L.,& Rothmann, S. (2007). Antecedents of work engagement in a multinational company. SA Journal of Industrial Psychology, 33(3), 49-56.
Renard, Laurent (2005). Executive Coaching for Professional Organization, PHD Thesis, School of Humanities, the American University of London.
Richard Fild, H.G. and Andrews J.P. (1998). Testing the Incremental Validity of the Vroom-Jago versus Vroom-Yetton models of Participation in decision-Making, Journal of Behavioral Decision-Making, Vol.11,No 4, pp.251-261.
Saks, A. M. (2011). Workplace spirituality and employee engagement. Journal of management, spirituality & religion, 8(4), 317-340.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness studies, 3(1), 71-92.
Sehhat, Saied,. Mahmoudzadeh, Seyed Mojataba,. Ashena, Mostafa,. Parsa, Samira,. (2015). Positive psychological capital: The role of Islamic work ethics in Tehran Public Organizations. Iranian Journal of Management Studies (IJMS) Vol. 8, No. 4, October pp: 545-566.
Shraga, O., & Shirom, A. (2007). On the directionality of Vigor-Job Satisfaction relationships: A prospective study. In 22nd Annual conference of the Society for Industrial and Organizational Psychology: New York.
Smith, M.,s & Bititci, U. S. (2017). Interplay between performance measurement and management, employee engagement and performance. International Journal of Operations & Production Management, 37(9), 1207-1228.
Sprang, G., Clark, J. J., & Whitt-Woosley, A. (2007). Compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout: Factors impacting a professional's quality of life. Journal of Loss and Trauma, 12(3), 259-280.
Stone, D.,Deci,E.L., & Ryan, R.  M.  (2009). Beyond  talk: Creating  autonomous motivation  through  self  determination  theory.  Journal  of  General Management, 34,75-91.
Streeck Wolfgang., (1995) Works Councils in Western Europe: From Consulation to Participation, in Rogers and Streeck,pp.313-348.
Tingle and Jacob ,Keith. (2011). the relationship between organizational trust and mindfulness: An exploration of NCAA Division III athletic departments.thesis of the University of Texas at San Antonio. 15.
Walker, J.F., (1992), Human Resourse Strategy, Mac Grow-Hill International Editions, pp.261-262.
Wang, Wei-Tsong., & Hou, Ya-Pei. (2015). Motivations of employees. Knowledge sharing  behaviors: A self-determination  perspective.  Information  and Organization, 25,pp:1-26.
Watt, J. W., & Kelly, M. J. (1996). Addressing Rural Practitioners' Isolation through New Technologies: Creating an Electronic Journal for Students, Practitioners, and Educators via the Internet. Human Services in the rural Environment, 19(4), 10-15.
West,A. M., Lyubovnikova, J., Eckert, R., & Denis, J. L. (2014). Collective leadership for cultures of high quality health care. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 1(3), 240-260.
Whittington, J. L., Meskelis, S., Asare, E., & Beldona, S. (2017). Enhancing employee engagement: An evidence-based approach. Springer.
Whittington, J., & Galpin, T. J. (2010). The engagement factor: Building a high-commitment organization in a low-commitment world. Journal of Business Strategy, 31(5), 14-24.
Yildirim,I.(2008).Relationships between burnout, sources of social support and sociodemographic variables. Social Behavior and Personality: an international journal, 36(5), 603-616.