بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی با استفاده از مدل BSC

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت اجرایی

2 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبایی

3 عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی

چکیده

این تحقیق در راستای شناسایی عوامل و معیارهای مؤثر برای بهره‌وری نیروی انسانی‌ در محیط یک سازمان نظامی‌صنعتی انجام شده است. از لحاظ روش توصیفی‌تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارشناسان ارشد و نمونه آماری شامل 257 نفر است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. با استفاده از روش دلفی در دو دور، مؤلفه‌ها مطابق با شرایط سازمانی جامعه مورد بررسی بومی‌سازی شد و در قالب ابعاد مدل کارت امتیازی متوازن (BSC) طبقه‌بندی گردیدند. همچنین با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخته اطلاعات جمع‌آوری شد و با به‌کارگیری روش معادلات ساختاری و نرم‌افزار PLS داده‌های تحقیق مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق شامل شناسایی 45 شاخص موثر بر بهره‌وری نیروی انسانی و طبقه بندی در ابعاد مشتری، مالی، فرایندهای داخلی و یادگیری و رشد (ابعاد مدل کارت امتیازی متوازن) می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Effective Factors in Human Resource Productivity by the Use of BSC Model

نویسندگان [English]

  • reza aghaee 1
  • milad aghaee 2
1
2
3
چکیده [English]

This research is intended to identify the factors and standards affecting human resource productivity at an industrial-military organization. This descriptive-analytic research follows an applied goal. The research population included all managers and specialists of the organization from whom 257 members were selected randomly as the sample group. Delphi method was used twice to localize the components. They were then classified according to BSC. Data was collected by self-made questionnaire. Structural equation and PLS software were employed to analyze the data. The results came out with 45 indicators related to human resource productivity. They were classified into aspects of customer, financial, internal processes, learning, and development.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • productivity
  • Human Resource Productivity
  • Factors and Standards
  • Structural Equation Method
  • Balance Scorecard (BSC)
آقاگل‌زاده، غلامحسین (1385). بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی واحدهای عملیات انتظامی فوریت‌های پلیس 110. پایان‌نامه کارشناسی ارشد فرماندهی و مدیریت انتظامی، دانشگاه تربیت مدرس.
استادزاده، مریم (1387). عوامل موثر در افزایش یا کاهش بهره وری نیروی انسانی، نشریه مدیریت صنعتی، دوره 1، ش 1، پاییز و زمستان 1387، صص 88-71.
اسکندری، مجتبی؛ رستگار، علی و گرامی، ایوب (1389). ارزیابی بهره‌وری کلانتری‌ها و پاسگاه‌های نیروی انتظامی (مطالعه موردی: فرماندهی انتظامی استان قم). فصلنامه دانش انتظامی، 12 (3)، صص 163-137.
احمدی، پرویز (1380). طراحی مدل بهبود بهره‌وری نیروی انسانی با نگرش مدیریت بهره‌وری. تهران: رساله دکترای مدیریت دانشگاه تربیت مدرس.
الوانی، سیدمهدی و دانایی فرد، حسن (1380). گفتارهایی در فلسفه تئوری‌های سازمان دولتی. انتشارات صفار.
افراره، عباس (1375). بهره‌وری نیروی انسانی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
اقدسی، محمد (1375). بیماری نرم‌افزری و فنون انسان افزاری ارتقای بهره‌وری، شیوه‌های عملی ارتقای بهره‌وری نیروی انسانی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
امامی میبدی، علی (1384). اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
بردبار، غلامرضا (1392). عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (مطالعه مورد: کارکنان بیمارستان شهید صدوقی یزد). فصلنامه مدیریت سلامت، 16 (51)، صص 83-70.
توکلی، اکبر؛ آذربایجانی، کریم و شهریار، پورعلی (1379). اندازه‌گیری و تجزیه‌وتحلیل بهره‌وری عوامل تولید در گروه‌های صنایع ایران. تهران: سازمان برنامه و بودجه.
حسینی، عبدالرضا؛ اسکندری، مجتبی و محمدیان، ارسلان (1390). بررسی میزان بهره‌وری منابع انسانی و راه‌های افزایش آن. فصلنامه منابع انسانی ناجا، 25 (6)، صص 122-109.
خاکی، غلامرضا (1376). روش کثرت گرایانه در جوامع دینی و تأثیرات آن بر افزایش بهره‌وری. تحقق جامعه مدنی در انقلاب اسلامی ایران (مجموعه مقالات وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی).
 
خاکی، غلامرضا (1378).روش تحقیق با رویکردی به پایان‌نامه‌نویسی. چ 2، تهران: کانون فرهنگی انتشارات داریت.
خلیل زاده، جلایر (1389). رابطه رضایت شغلی پرسنل و متغیرهای منبعث از آن با بهره‌وری نیروی کار بخش اقامتی هتل‌های بزرگ- مقیاس تهران (مطالعه موردی: هتل‌های زنجیره‌ای پارسیان). تهران: دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی.
شایان، مهین (1375). عوامل مؤثر در بهره‌وری نظام آموزش عالی در تربیت نیروی انسانی. مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران.
طاهری، شهنام (1378). بهره‌وری و تجزیه‌وتحلیل آن در سازمان‌ها، نشر دهقان.
طاهری، شهنام (1387). بهره‌وری و تجزیه‌وتحلیل آن در سازمان‌ها (مدیریت بهره‌وری فراگیر). چ 15، نشر هستان.
طاهری، شهنام، (1380)، بهره‌وری وتجزیه‌وتحلیل آندرسازمان‌ها، نشرهوایتازه. چ 14.
طاهری، شهنام (1382). بهره‌وری و تجزیه‌وتحلیل آن در سازمان‌ها (مدیریت بهره‌ور فراگیر). تهران: هوای تازه.
طواری، مجتبی؛ سوخکیان، محمدعلی و میرنژاد، سیدعلی (1387). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی با استفاده از تکنیک‌های MADM مطالعه موردی: یکی از شرکت‌های تولیدی پوشاک جین در استان یزد. نشریه مدیریت صنعتی، 1 (1)، ص88-71.
دانشگر، علی (1390). رابطه به‌کارگیری فناوری اطلاعات با بهره‌وری منابع انسانی؛ مورد مطالعه: شرکت توزیع نیروی برق استان کهکیلویه و بویر احمد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
دعایی، حبیب‌اله (1374). مدیریت منابع انسانی. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
رابینز، استیفن پی. (1379). تئوری سازمان. ترجمه دکتر سید محمد الوانی و حسن دانایی‌فرد، چ 3، تهران: نشر صفار.
رضایی، نادر ( 1386) مقدمه‌ای بر مدیریت بهره‌وری و تجزیه‌وتحلیل آن در سازمان. تهران: نشر اوحدی.
رضاییان، علی (1386). مدیریت رفتار سازمانی (مفاهیم، نظریه‌ها وکاربردها. تهران: انتشارات علم و ادب.
ساعتچی، محمود (1387). روان‌شناسی مدیریت. تهران: مؤسسه نشر ویرایش.
سبزی علی‌آبادی (1387). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر ارتقاء بهره‌وری نیروی انسانی در صنایع کوچک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حسابداری و مدیریت.
شیخی، سمیه (1387). بررسی رابطه بین توانمندسازی منابع انسانی و انگیزه انجام وظایف کاری کارمندان شرکت توزیع نیروی برق مرکزی تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
فرشادفر، زهرا (1388). عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت‌های تعاونی صنعتی و کشاورزی استان کرمانشاه. فصلنامه تعاون، 203-202 (20)، صص 48-35.
قاسمی، فرحناز (1384). عوامل درون سازمانی مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت پست جمهوری اسلامی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.
قهاری، شهربانو (1385). راهنمایی آموزش مهارت‌های ارتباطی. تهران: وزارت علوم تحقیقات و فناوری، دفتر مرکزی مشاوره و معاونت دانشجویی و فرهنگی مرکز مشاوره دانشجویی.
کاظمی، سید عباس (1381). بهره‌وری و تجزیه‌وتحلیل آن در سازمان‌ها، تهران: سمت.
گنجی، ‌حمزه (1380). بهداشت روانی. تهران: انتشارات ارسباران.
محمدیان، حمید (1391). رابطه تعهد سازمانی و رضایت شغلی با بهره‌وری منابع انسانی در بیمه ملت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
مطیع دوست کومله، نظم‌فر، حسین و بشردوست جدید، مهسا (1393)، بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری منابع انسانی با تاکید بر نقش سرمایه فکری و عوامل محیطی- مکانی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین(ع)، 6 (4)، ص66-47.
میبدی، علی (1379). اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری (علمی و کاربردی)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
نجفی، علی (1385). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری (QWL) با بهره‌وری مدیران میانی شرکت ملی گاز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
نصرت‌پناه، سیاوش، حسنی، کاوه و یزدی، امید (1391). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و بهره‌وری نیروی انسانی. دوفصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 4 (1)، صص 206-189.
نقره، احمد (1384). مدیر منابع انسانی ایمیدرو، مقاله بهره‌وری و مهندسی روش‌ها- وب سایت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران.
نیکوکار، غلامحسین؛ اسکندری، مجتبی؛ حصیرچی، امیر و مولادوست اصل، مرتضی (1392). طراحی الگوی بهره‌وری سرمایه انسانی (مورد مطالعه: شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران). دوفصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 5 (2)، صص 199-171.
نیون، پل.آر. (1386). ارزیابی متوازن-گام به گام راهنمای طراحی و پیاده‌سازی. ترجمه پرویز بختیاری و دیگران، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
وثوقی، فاطمه (1389). رابطه اجرای مدل تعالی EFQM با ارتقاء بهره‌وری منابع انسانی (مورد مطالعه: شرکت پالایش نفت تهران)، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
هوف، روبرت (1377).اندازه‌گیری بهره‌وری، ترجمه محمود عبداله‌زاده، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
Adcock, Robert & David Collier. (2001). Measurement Validity: A Shared Standard for Qualitative and Quantitative Research. American Political Science Review 95 (Sept.): 529-546.
Bernadin, H. J. & Russel, E. A. (1993). Human Resource Development: An Experoach, MCGraw-Hill International Editions.
Chin, W. W. (1998). Issues and Opinion on Structural Equation Modeling. MIS Quarterly (22:1), pp. 7-16.
Davis, K., Newstrom, J. W. (1989). Human Behavior at Work: Organizational Behavior, New York: McGraw-Hill.
Idson Toldd, L. & Walter, Y.ol (1999). Workers Are more Productivity Theory, Third Edition, London, McGraw-HillBook Company.
Khalilian, S., Rahmani, F. (2008). Survey on Affecting Factor on Agronomy Human Resource of Iran. Journal of Sciences &Industris of Agronomy, Vol. 22, No. 1.
Maleki, M., Mousazadeh, M., Ahmadi, M. (2005). Survey on Related Factors about Productivity of Human Resources in Selected Hospitals of Mazandaran University of Medical Sciences. Journal of Health Management, Vol. 8, No. 20.
Nazari, R. (2008). Survey on Affecting Factors on Staff Productivity of Aliabad Katoul Azad University, Available on: http://www.jobportal.ir /s1 / Default.a spx?ID=1 5_1_1744.
Shimizu, Masayoshi-Wainai, Kiyoshi-Nagai, Kazuo (1991). Value added Productivity Measurement and Practical Approach to Management Improvement, Asian Productivity Organization. Tokyo.
Soltani, E. (2005). Productivity of Human Resource, Arkan Publication, Isfahan, 1st Edition.
Wright, P. C., Perrell, M., Gloet, M. (2008). Cultural Values, Workplace Behavior and Productivity in Chaina: A Conceptual Framework for Practicing Managers. Management Decision, Vol. 46, No. 5, pp. 797-812.
Yoshida, M. (1987).  Micro-Macro Analysis of Japanese Manufacturing Investment International Review,Vol. 4.