عوامل موثر بر محیط کار رضایت بخش در دانشگاه مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

2 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شمال، مازندران، ایران

3 دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، ارائه ی الگوی محیط کار رضایتبخش در دانشگاه مازندران به کمک روش بیبلیومتریک و تحلیل تم است. این پژوهش از منظر رویکرد، کیفی ، از نظر هدف، بنیادی و ازنظر ماهیت، اکتشافی است.پژوهش کیفی حاضر در دو گام تدوین شده است. در گام اول با استفاده از مرور نظام مند و استفاده از روش بیبلیومتریک ، کلید واژه های مرتبط و مهم محیط کار رضایتبخش از طریق جستجو در پایگاه داده ی اسکوپوس کشف و شناسایی شد و در گام دوم از آن جا که اطلاعات حاصل(کلیدواژه های مرتبط) از مرحله ی اول محدود و ناقص بود اقدام به مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به منظور تعیین دقیق مولفه ها و ابعاد محیط کار رضایتبخش با توجه به شاخص های بومی گردید. در این گام، ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها، تحلیل تم می باشد. به منظور انجام پژوهش، 8 نفر از متخصصین و خبرگان شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران و مدیرانی که حداقل 5 سال سابقه ی امور مدیریتی داشتند به روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و پس از تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با این افراد، 83 کد، 21 تم فرعی در قالب 7 سازه ی اصلی شامل «ویژگی های زمینه ای »، « امکانات فیزیکی»، «محرک های روانشناختی» ، «قابلیت های اجتماعی»، «الزامات سازمانی»، «الزامات فرهنگی» و «ارزش های معنوی» شکل دهی شدند و در پایان الگوی جامع محیط کار رضایتبخش در دانشگاه مازندران ترسیم گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Factors affecting the satisfactory work environment in Mazandaran University

نویسندگان [English]

  • Saeid Emamgholizadeh 1
  • Morteza Movaghar 2
  • Maryam goudini 3
1 Shomal unversity
2 2. Assistant Professor ,Faculty of Economic and Administrative Science, Mazandaran University, Mazandaran, Iran
3 faculty of Economic and Administrative, Mazandaran University, Manzandaran, Iran
چکیده [English]

The aim of the current research is to present a satisfactory working environment model in Mazandaran University with by using bibliometric method and topic analysis. This research is qualitative, fundamental in terms of purpose and exploratory in terms of nature. The current qualitative research was developed in two stages. In the first step, by using a systematic review and using the bibliometric method, the relevant and important keywords of satisfactory work environment were discovered and identified through searching in the Scopus database, and in the second step, from where the information was obtained. From the first stage was limited and inappropriate, a semi-structured private interview was conducted in order to accurately determine the components and pay attention to the working environment with local indicators. In this step, the data collection tool is semi-structured internal interview and the data analysis method is theme analysis. In order to carry out the research, 8 specialists and experts, including the faculty members of Mazandaran University and managers who have been in management affairs for at least the last 5 years, are selected by purposeful sampling and with the snowball technique, and after analyzing the resulting data, It is done by interviewing them. These people, 83 codes, 21 sub-topics in the form of 7 main structures including "background characteristics", "technical facilities", "psychological stimuli", "social abilities", "organizational requirements", "cultural requirements" and " "Spiritual values" were formed and at the end, a comprehensive model of a satisfactory work environment was drawn in Mazandaran University.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Work environment
  • satisfactory work
  • human resources
  • productivity
  • theme analysis
سن گوپتا، آی، ان (1372). مروری بر کتاب‌سنجی، اطلاع‌سنجی، علم‌سنجی و کتابخانه سنجی، ترجمه وزیر پور کشمیری، مهردخت. فصلنامه اطلاع‌رسانی، 10(2)، 38-58
اسماعیلی، محمودرضا؛ صیدزاده، حیدر (1396). تأثیر رضایت شغلی بر عملکرد با نقش میانجی وفاداری سازمانی. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 25(83)، 51-68
ایران‌زاده، سلیمان؛ اک، شورش؛ مهرگان، فرهاد (1388). بررسی رابطه بین برخی عوامل اجتماعی با خود اثربخشی، رضایت شغلی و بهره‌وری کارکنان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه و مهاباد. پژوهش‌نامه تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، 21
اصفهانی، رحمان؛ هادی پیکانی، مهربان؛ طالاری، محمد (1401). نوع‌شناسی کارکنان بر اساس کارآمدی در بخش دولتی: رویکرد نظریه داده‌بنیاد کلاسیک. نشریه علمی پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 14(3)، 167-191
توکلی، احمد؛ گلزیان، محمد؛ داوودنیا، علی؛ علیزاده زوارم، علی (1392). بررسی رابطه بین مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری از دیدگاه والتون و رضایت شغلی (موردمطالعه: شرکت گاز استان خراسان رضوی). پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 5(9)
حسنی، محمد؛ قاسمی، میثم (1397). تاثیر فاکتورهای محیط کاری سالم بر پیامدهای شغلی با میانجی گری رضایت شغلی و امنیت شغلی. مجله ارتقای ایمنی و پیشگیری از محدودیت ها، 6(3)، 131-143
رفعتی آلاشتی، کیمیا؛ سید نقوی، میرعلی (1401). ارائه الگو و چارچوب مفهومی توسعه منابع انسانی مبتنی بر اقدامات منابع انسانی در سازمان های با قابلیت اطمینان بالا. نشریه علمی پژوهش های مدیریت منابع انسانی، 14(3)، 11-62
سلیمانی نژاد، آزاده؛ نورالسناء، رسول (1394). تأثیر ویژگی‌های شخصیتی بر رضایت شغلی کارکنان مرکز خدمات مشتریان، دومین کنفرانس بین‌المللی و سومین همایش ملی کاربرد فناوری‌های نوین در علوم مهندسی، 1-16
شفیع‌آبادی، عبدالله؛ خلج اسدی، شدیده (1389). بررسی رابطه بین رضایت شغلی با سلامت روانی کارکنان شاغل در دانشگاه. فصلنامه تازه‌های روان‌شناسی صنعتی/سازمانی، سال نخست، 2
شجاع، علی؛ صادق وزیری، فراز؛ ابراهیمی، الهام (1399). ارائه الگویی از علل و پیامدهای تنفر از برند کالاهای ایرانی، مدیریت بازرگانی، 12(1)، 3-23
شکری، بهنام؛ ساریخانی، ناهید؛ حسومی، طاهر (1391). عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال چهارم، 14، 119-135
قائدی و همکاران (1390). بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان دانشگاه شاهد. دو ماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، سال هجدهم، 1-47
قاسمی، یار محمد؛ هاشمی، علی (1398). انجام پژوهش به روش تحلیل تماتیک: راهنمای عملی و گام به گام برای یادگیری و آموزش(مورد مطالعه: مصرف موسیقی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه ایلام). فرهنگ ایلام، 20(64،65)، 7-33
محسنی، سحر؛ کهکی، فاطمه (1395). پیش‌بینی میزان رضایت شغلی بر اساس مؤلفه‌های هوش هیجانی و فرهنگ‌سازمانی اساتید دانشگاه پیام‌نور واحد زاهدان. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 1(2)
نادری فر، مهین؛ کلی، حمید؛ قلجایی، فرشته (1396). گلوله‌برفی، روشی هدفمند در نمونه‌گیری تحقیقات کیفی، نشریه گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، سال چهارم، 3، 171-179
نصر اصفهانی، علی؛ امیری، زینب؛ فرخی، مجتبی؛ سیفی، محسن (1396). تاثیر معنویت در محیط کار بر سایش اجتماعی با نقش میانجی جو اخلاقی سازمانی(مورد مطالعه: سازمان تامین اجتماعی شهر اصفهان). جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و هشتم، 2
وزیری، شهرام؛ ملکمیان، لینا؛ درویشی، علی؛ فقانی، مهتاب (1389). عوامل اجتماعی مؤثر بر ادراک کارکنان زن از محیط کاری در واحدهای منطقه 12 دانشگاه آزاد اسلامی. فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال سوم، 8، 43-60
Aries,Myriam B.C.,Veitch,Jennifer A.,Newsham,Guy.R. (2010). Windows, View and Office characteristics predict physical and psychological discomfort. Journal of Environmental Psychology,30:533-541
Altinoz,Mehmet.,Cakiroglu,Demet.,Cop,Serdar. (2012). The effect of job satisfaction on the talented employees on organizational commitment: A field research. Procedia-Social and Behavioral Strategic Management Science,58: 322-330
Braun,Virginia.,Clarke,Victoria. (2006). Using Thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology,3:77-101
Brunges,Michele.,Foley-Brinza,Christine. (2014). Projects for Increasing Job Satisfaction and creating a Healthy work environment,AORN Journal,100(6): 670-681
Badayai,Abdul Rahman Ahmad. (2012). A theoretical framework and analytical discussion on uncongenial physical workplace environment and job performance among workers in industrial sectors, Procedia-Social and Behavioral Sciences,42:486-495
Chen,Jie.,Leung,Woon Sau.,Evans,Kevin.P. (2016). Are employee-friendly workplace conductive to innovation?. Journal of Corporate Finance,40:61-79
Davis,Matthew C.,Leach,Desmond J.,Clegg,Chris W. (2011). The Physical environment of the office: contemporary and emerging issues. In G.P.Hodgkinson & J.K.Ford(Eds). International Review of Industrial and Organizational Psychology,26:193-235
Donley EdD,Julie. (2021). The Impact of Work Environment on Job satisfaction: pre Covid Research to inform the future. Nurse Leader,19(6):  585-589
Dorta-Afonso,Daniel.,Romero-Domingez,Laura.,Benitez-Nunez,Claudia. (2023). It’s work it! High performance work systems for employee job satisfaction: the mediational role of burnout. International Journal of Hospitality Mnagement,108:1-13
Dubey,Pushkar.,Pathak,Abhishek Kumar.,Sahu,Kailash Kumar. (2022). Analyzing workplace spirituality as a mediator in the link between job satisfaction and organizational citizenship behavior. management Matters
Diaz-Carrion,Rosalia.,Navajas-Romero,Virginia.,Casas-Rosal,Jose Carlos. (2020). Comparing working conditions and Job satisfaction in Hospitality workers across Europe. International Journal of Hospitality Mnagement,90: 1-11
Erro-Garces,Amaya.,Ferreira,Susana. (2019). Do better workplace environment conditions improve job satisfaction?. Journal of Cleaner Production,936-948
Eliyana,Anis.,Maarif,Syamsul.& Muzakki,Sanudin M. (2019). Job satisfaction and organizational commitment effect in the transformational leadership toward employee performance. European Research on Management  and Business Economics,25:144-150
Fassoulis.Konstantinous,Alexopoulos,Nikolas. (2015). The workplace as a factor of job satisfaction and Productivity: A case study of Administrative personnel at the University of Athens .Journal of Facilities Management,13(4): 332-350
Fernandez-Mesa,Anabel.,Liopis,Oscar.,Garcia-Granero,Ana.,Olnos-Pennela,Julia. (2020). Enhancing organizational commitment through tasks significance: the moderating role of openness to experience. European Management Journal, 38(4): 602-612
Furnham,Adrian.,Eracleou,Andreas.,Chamorro-Permuzic,Tomas. (2009). Personality, Motivation and Job Satisfaction: Hertzberg meets the big five. Journal of Managerial Psychology,24(8): 765-779
Graily,Kate.,Leon-Villapalos,Clare.,Murray,Eleanor.,Brett,Stephen J. (2021). The Psychological impact of the workplace environment in the critical care: A Qualitative Exploration. Human Factors in Health Care,1: 1-6
Hajdukova,Alexandra.,Klementora,Jamila. (2015). The job satisfaction as a regulator of the working behavior. Procedia-Social and Behavioral sciences,190:471-476
Izvercian,Monica.,Porta,Sabina.,Ivascu,Larisa. (2016). Job satisfaction variables: a Grounded Theory Approach. Procedia-Social and behavioral Sciences,221:86-94
Intan Safinas Munir,Ros.,Abdol Rahman,Ramlee. (2016). Determining dimensions of Job Satisfaction using Factor Analysis. Procedia Economics and Finance, 37:448-496
Jain,Vineet.,Qureshi,Hanif. (2022). Modeling the factors affecting quality of life among Indian Police Officers: A novel ISM and DEMATEL approach. Safety and Health at work. 13(4): 456-468
Kamarulzaman,N.Saleh,A.A.,Hashim,S.Z.,Abdul-Ghani,A.A. (2011). An overview of the influence of physical office environments toward employee. Procedia Engineering,20:262-268
Khatabeh,Mohamed Mahmoud.,Mohamed,Anuar.Shah.Bali.,Ab Rahman,Suhaimi.Bin.& Mohamed,Rosmah. (2020). The mediating role of procedural justice on the relationship between job analysis and employee performance in Jordan Industrial Estates. Heliyon,6(10): 1-9
Krijgsheld,Marcel.,Tummer,Lars G.& Scheepers,Floortje E. (2022). Job performance in Healthcare: a systematic review. BMC Health services Research,22(149): 1-17
Lopez-Cabarcos,M Angeles.,Vazqer-Rodrigues,Paula.& Quinoa-Pineiro,Lara M. (2022). An approach to employee’s job performance through work environmental variables and leadership behaviors. Journal of Business Research ,140:361-369
Lee,Changhun.,Park,Sunyoung. (2021). Changing factors of employee satisfaction with working conditions: an analysis of the the Korean working conditions survey. Safety and Health at work, 12(3), 324-338
Lin,Chun-Yu., Huang,Chung-Kai.,Li,Hung-Zin.,Chang,Tai-Wei.,Hsu,Y-Ch. (2022). Will they stay or leave? Interplay of organizational leaving culture and workplace mindfulness on job satisfaction and turnover intentions. Public Personnel Management, 51(1): 24-47
Moslehpour,Massoud.,Chang Man-Ling.,Pham Van Kien.,Dadvari,Alaleh. (2022). Adopting the Configurational approach to the analysis of job satisfaction in Mongolia. European Research on Management and Business Economics,28(1): 1-10
Mwwsigwa,Rogers.,Tusime,Immaculate.,Ssekiziyivu,Bob. (2020). Leadership styles, Job satisfaction and  organizational commitment among academic staff in public universities. Journal of Management,39(2): 253-268
Mgaiwa,Samson.John. (2021). Academics’ job satisfaction in Tanzania’s higher education: the role of perceived work environment. Social Science & Humanities Open, 4(1)
Ruiz-Ariza,Alberto.,Casuso,Rafael.A.,Suarez-Manzano,Sara.,Martinez-Lopez,Emilio.J. (2018). Effect of augmented reality game Pokemon Go on Cognitive performance and emotional intelligence in adolescent Young. Computer & Education,116(6):49-63
Ruiz-Palomo,Daniel.,Leon-Gormez,Ana.& Garcia-Lopera,Fransisca. (2020). Disentangling organizational commitment in hospitality industry: the roles of empowerment, enrichment, satisfaction and gender. International Journal of Hospitality Management,90:1-9
Smith,Ellen F.,Glimer,Declan O.,Stockdale,Margaret S. (2019). The importance of culture and support for workplace flexibility: an ecological framework for understanding flexibility support structures. Business Horisons,62:557-566
Symasudin,Nanank.Eliyana,Anis.,Nurdin,Nurliah.,Sudrajat,Agus.,Giyanto,Bambang.,Emur,Alvin Permana.&Zahar,Marziah. (2022). Are job satisfaction and role breath self-efficacy the links to practice work behavior?. Heliyon,8(1): 1-9
Sorie,Henrik.O.,Hetland,Jorn.,Bakker,Arnold.B.,Espevic,Roar.& Olsen,Olav.K. (2022). Daily autonomy and job performance: does person-organizational fit act as a key resource?. Journal of Vocational Behavior,133: 1-15
Stripe,Luigi.,Profili,Silvia.,Sammarra,Alessia. (2022). Satisfaction with HR Practices and employee Performance: A mediation model of engagement and Health. European Management Journal,40(2): 295-305
Viotti,Sara.,Sottimanto,Iiaria.,Conrerso,Daniela.,Guidetti,Gloria. (2020). The relationship between psychological characteristics of the work environment and job satisfaction in an Italian Public ECE service: a cross-lagged study. Early Childhood Research Quaterly,53:464-475
Velickovic,Vladica.M.,Visnjic,Aleksandar.,Jovic,Sladana.,Radulovic,Olivera.,Sarjic,Cedomir.,Mihajlovic,Jovan.&Madenovic,Jelena. (2014). Organizational Commitment and Job satisfaction among nurses in Serbia: a factor analysis. Nursing Outlook,62(6): 415-427
Zafar,Marium.,Karim,Emadul.,Abbas,Omair. (2017). Factors of workplace environment that affects employee performance in an organization: A study on Greenwich University of Karachi. Social Work, 50(2): 1-24