ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش رهبری اخلاقی مدیران بخش دولتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رفتار سازمانی، گروه مدیریت، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران، ایران

2 استاد، گروه مدیریت، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

3 استاد، گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 دانشیار، گروه مدیریت، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران، ایران

5 استادیار، گروه مدیریت، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

چکیده

اصلی‌ترین پیشران توسعه و تحول و ظهور قابلیت‌های پویا در هر جامعه‌ای، رهبری سازمانی است. به‌عبارت‌دیگر، رهبری، عنصر جادویی هر سازمانی است. یکی از جنبه‌های نوظهور این مفهوم، رهبری اخلاقی است؛ آن چیزی که جامعه امروز ما شدیداً تشنه آن است. به‌منظور سنجش رهبری اخلاقی تاکنون ابزارهای مختلفی ارائه شده­ است که عمدتاً براساس مدل­های مفهومی توسعه‌یافته در جوامع غربی و متناسب با هنجارهای سازمان‌های آنها طراحی شده است. در این تحقیق تلاش شده است، ضمن ساخت ابزار سنجش بومی رهبری اخلاقی متناسب با هنجارهای مذهبی و فرهنگی، برای سازمان­های دولتی ایران نسبت به اعتباریابی آن اقدام شود. به‌این‌منظور، جامعه آماری پژوهش، دستگاه‌های اجرایی دولتی و تعداد نمونه شامل 234 نفر به روش نمونه­گیری خوشه­ای از شش وزارتخانه حاصل شده است. ابزار سنجش طراحی‌شده نهایی شامل 42 گویه و در هشت بعد شامل: اصالت و بزرگ‌منشی، راهبری اخلاقی، توانمندسازی پیروان، روابط اخلاقی، رفتار حرفه­ای، تصمیم­گیری اخلاقی و الها‌م‌بخشی و همگانی­سازی اخلاقیات، بوده است. نتایج تحقیق نشان داد مدل اندازه­گیری تبیین‌شده دارای شاخص‌های برازش مناسبی بوده و ابزار ارائه‌شده از پایایی خوبی برخوردار است. همچنین روایی همگرا و واگرای ابزار نیز دارای وضعیت مناسبی است. بنابراین، به همه سازمان‌های اداری ایران می‌توان پیشنهاد داد که از این ابزار سنجش برای اندازه‌گیری وضعیت رهبری اخلاقی در سازمان خود استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and Validating Ethical Leadership Assessment Tools of the Managers at Public Sectors of Iran

نویسندگان [English]

  • Arshia Khodaei 1
  • Ali Farrahi 2
  • Habibollah Teherpour Kalantari 3
  • Abbas Bazargan 4
  • Muhammad Zahedi 5
1 Full professor at the Department of Management, Imam Hussein University, Tehran, Iran
2 PhD candidate of organizational behavior management, Department of Management, Higher Institute of Management Education, Research and Planning, Tehran, Iran
3 Full professor, Department of Management and Educational Planning, University of Tehran, Iran
4 Associate professor, Department of Management, Higher Institute of Management Education, Research and Planning, Tehran, Iran
5 Assistant Professor, Department of Management, Higher Institute of Management Education, Research and Planning, Tehran, Iran
چکیده [English]

Organizational leadership is the main thrust of development, transformation and the emergence of the dynamic capabilities in all communities. To put in other words, leadership is the magical element of any organization. Moral leadership is an emerging aspect of this concept to which our society today feels thirsty. So far, various tools have been designed for the assessment of moral leadership most of which are mainly based on conceptual models developed in the Western societies appropriate to their norms. This research is intended to design tools for measuring local moral leadership in accordance with the ethical, religious and cultural norms of leadership, to be validated for Iranian governmental organizations. Hence, the statistical population includes governmental organizations from which a samples of 234 people are selected from six ministries by cluster sampling method. The ultimately designed measurement tool includes 40 items and eight dimensions including: genuineness and dignity, moral leadership, empowerment of followers, moral relationships, professional behavior, moral decision making, inspiration and generalization of ethics. The results indicated that the identified measurement model enjoys fitting indicators and reliable tools. As a result all Iranian administrative organizations are recommended to employ this measurement tool for measuring the situation of ethical leadership in their organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • moral leadership
  • construct validity
  • measuring tools
  • confirmatory factor analysis
  • content validity
خدایی، ارشیا؛ فرهی، علی؛ بازرگان، عباس؛ طاهرپور کلانتری، حبیب­الله و زاهدی، سیدمحمد (1398)، مفهوم‌سازی رهبری اخلاقی مدیران بخش دولتی ایران، مطالعات رفتار سازمانی، سال 8، ش 31: 1 ـ 37.
مقیمی، سیدمحمد و غفاری، رحمان  (1395)، پایبندی مدیران به اخلاق  و مدیریت شایعه در سازمان­های دولتی ایران، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال 14، ش 1: 1 ـ 26.
نصر اصفهانی، علی؛ غضنفری، احمد و عامری‌نسب، سیامک  (1392)، رابطه بین رهبری اخلاقی و توانمندسازی کارکنان، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، سال 5، ش 1: 107 ـ 128.