روایت پژوهی مسئله هیئت علمی (موردمطالعه: یکی از دانشگاه‌های سازمانی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام

2 استادیار گروه تحول دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام

3 استادیار دانشگاه صنعتی شریف دانشکده اقتصاد و مدیریت

چکیده

همواره یکی از چالش­های مهم دانشگاه‌های سازمانی، شکاف بین فضای آکادمیک دانشگاهی و نیازهای سازمان مرجع بوده است. اعضای هیئت‌علمی نیز به‌عنوان قلب حیات‌دهنده دانشگاه و عامل اصلی تحقق اهداف آن، همواره یکی از کانون‌های اصلی توجه مدیران آموزش عالی بوده‌اند. مسئله و چالش پژوهش حاضر عدم‌تطابق میان توانمندی­ها، فعالیت­ها و خروجی‌های اعضای هیئت‌علمی با نیازهای سازمان مرجع می‌باشد.باتوجه‌به اینکه علائم و شواهد، وجود وضعیت مسئله­خیز و پیچیدگی در دانشگاه موردمطالعه نشان می‌دهد، این پژوهش روش «روایت‌پژوهیِ مسئله‌محور» را درراستای فهم وضعیت مسئله­ و چاره­اندیشی برای بهبود آن به‌کار بسته است. مطابق با این روش ابتدا درون­فهمی کنش‌گران اصلی با رویکرد پدیدارشناسانه انجام و رفتارها، ساختارها و انگاره­های هریک استخراج و دنیای مشترک هریک از آنها معلوم می­شود. در گام بعدی محقق با نگاهی انتقادی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده، روایت خود از مسئله را بیان می‌نماید. دراین‌راستا در  در گام اول سه کنش‌گر اصلی (اعضای هیئت‌علمی، مدیران دانشگاه و معاونان و مدیران سازمان مرجع) شناسایی شدند. در گام دوم، 25 نفر از افراد درگیر در مسئله، شناسایی و مورد مصاحبه­ عمیق قرار گرفته و دنیای مشترک کنش‌گران اصلی مسئله درقالب الگوی سه­لایه­ای ارائه شد. در گام سوم یا مرحله «برون­فهمی» و نقاط کور  توسط پژوهشگر روایتگری شده و درپایان نیز پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Narrative Research of the Issues Related to Faculty Members (Case Study: An Organizational University)

نویسندگان [English]

  • Sayyed Muhammad Kazem E’etesami 1
  • Mohsen Miri 2
  • Hussein Eisaaei 2
  • Mahdi Fateh Rad 3
1 Corresponding author: PhD candidate at Imam Hussein Comprehensive University
2 Assistant professor at the Department of Transformation
3 Assistant professor at the Faculty of Economics, Sharif Industrial University.
چکیده [English]

The gap between the academic atmosphere of universities and the requirements of the related organizations has always made important challenges for organizational universities. Moreover, faculty members, as the heart of the universities and the main factor of achieving organization goals, have always been considered as the main concentration of higher education administrators. The main problem and challenge of this study is the mismatch between the abilities, activities and outputs of the faculty members with the requirements of the reference organizations. As the evidences confirmed the presence of complicated problems, the researchers decided to select problem-oriented narrative method to understand the status quo of the organization being studied and suggest solutions to improve the situation. Hence, the internal understanding of the main actors is carried out through a phenomenological approach, and the behaviors, structures and ideas of each of them are extracted, and the common world among them is identified. In the next step, the researchers propose the narrative presentation of the problem through a critical perspective by the collected data. In the first phase, three main actors (faculty members, university administrators, and deputies and managers of the reference organization) were identified. In the second step, 25 people who were involved in the problem were identified and in-depth interviews were done with them resulting in the identification of the common world among the main actors being presented in the form of a three-layered model. Having fulfilled the external understanding and having discovered the blind spots, the researchers narrated the problems in the last phase. Finally, suggestions were presented for improving the situation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • faculty members
  • narrative research
  • systematic thinking
ارسطوپور، شعله (1393)، نگاهی آسیب‏‌شناسانه به آیین‏نامه ارتقای اعضای هیئت‌علمی و پیامدهای منفی حاصل از آن در زمینه تولید علم، اولین همایش ملی سنجش علم: ارزشیابی و آسیب‌شناسی برون‌دادهای علمی، اصفهان.
آغداغی، میثم؛ دانایی‌فرد، حسن؛ خنیفر، حسین و دلشاد تهرانی، مصطفی (1397)، فهم جوهره خط‌مشی­های عمومی: واکاوی نظری ماهیت تقلیدپذیری خط مشی­گذاران ملی، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 62 ، ش 1:141 ـ 101.
بایرام‌زاده، سونا؛ رضاییان، علی؛ فرتوک‌زاده، حمیدرضا و رجبی نهوجی، میثم (1396)، ارائه چارچوبی برای روایت‌پژوهی در مطالعات مدیریت برای مواجهه با مسائل پیچیده، بهبود مدیریت، دوره 11،ش 36:27 ـ 1.
بنکداری، نسرین؛ مهران، گلنار؛ ماهروزاده، طیبه و هاشمی، سیدعباس (1395)، ویژگی‌های استاد شایسته در آموزش عالی ایران: یک مطالعه کیفی، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال هفتم، شماره 3: 138 ـ 117.
پورکریمی، جواد (1389)، ارائه الگوی توسعه­ حرفه­ای اعضای هیئت‌علمی سازمان­های پژوهشی (مطالعه­ موردی: جهاد دانشگاهی)، پژوهش­های مدیریت منابع انسانی،  2(6): 155 ـ 141.
تمسکی، مریم؛ قادرزاده، امید و شیربیگی، ناصر (1394)،  درک و تجربه اعضای هیئت‌علمی از فرایند آشناسازی بدو استخدام و روزهای اول کار، فصلنامه پژوهش‌های منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، سال هفتم، ش­ 2: 207 ـ 179.
جزنی، نسرین و  سلطانی، شاروخ (1395)، بررسی تأثیر عدالت سازمانی بر تعهد سازمانی در پرتو اعتماد سازمانی، مدیریت توسعه و تحول، ش 25: 36 ـ 27.
جکسون، (1388)، تفکر سیستمی: کل‌گرایی خلاق برای مدیران، رویکردهای سیستمی، نقد و بررسی آنها و کاربردشان در مدیریت و ارزیابی کارآمدی آن در مدیریت جامعه و ‌سازمان، سازمان مدیریت صنعتی.
جمالی زواره، بتول؛ نصر اصفهانی، احمدرضا و نیلی، محمدرضا (1397)، واکاوی آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت‌علمی: چالش‌ها و پیامدها، آموزش عالی ایران، ۱۰ (۱) :۷۹ ـ ۹۸.
حسین‌پور، محمد (1391)، آسیب‌شناسی پژوهشی اعضای هیئت‌علمی رشته‌های علوم انسانی، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، سال 16، ش1: 64-45.
دانایی­فرد، حسن و مظفری، زینب (1388)، ارتقای روایی و پایایی در پژوهش­های کیفی مدیریتی: تأملی بر استراتژی­های ممیزی پژوهشی، پژوهش­های مدیریت، سال اول، ش1: 162 ـ 131.
دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، سیدمهدی و آذر، عادل  (1388)، روش­شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار.
رجب‌بیگی، مجتبی و حمیدی، لیلا  (1393)، دانشگاه سازمانی، ماهنامه پژوهش‌های مدیریت و حسابداری، ش 9 :46 ـ 31.
رنجبر، مصطفی صفدری؛ سلامی، سیدرضا؛ توکلی، غلامرضا و طهماسبی، سیامک  (1394)، همکاری های علمی و فناورانه میان صنایع دفاعی و دانشگاه‌ها: رویکرد تحلیل علی لایه‌ای، بهبود مدیریت، دوره 9، ش 30: 30 ـ 5.
سعادت‌طلب، آیت؛ فتحی واجارگاه، کورش؛ فراست‌خواه، مقصود و خراسانی، اباصلت (1393)، بررسی موانع آموزش و بهسازی اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران (مطالعه کیفی)، مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، دوره 4، ش6:  56 ـ 29.
شریعتمداری، مهدی (1390)، آسیب‌شناسی موانع اجرای پژوهش میان اعضای هیئت علمی و ارائه راهکارهای کاربردی، تحقیقات مدیریت آموزشی، ش1 (9) :60 ـ 45.
صفری، مریم و نیازآذری، کیومرث (1393)، واکاوی مؤلفه‌های تاثیرگذار بر رشد حرفه­ای اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد آزادشهر،  فصلنامه روان‌شناسی تربیتی،5 (2): 6 ـ 1.
طبرسا، غلامعلی؛ فرتوک‌زاده حمیدرضا و رجبی نهوجی، میثم (1396)، تحلیل روایت عدم تطابق در بازار نیروی کار ICT در ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی مدیریت دولتی،  9(1):  169ـ 191.‎
عابدی، بهاره؛ برادران، مسعود؛ خسروی‌پور، بهمن؛ یعقوبی، جعفر و یزدان­پناه، مسعود  (1396)، شناسایی موانع فراروی ایجاد دانشگاه کارآفرین کشاورزی و منابع طبیعی با استفاده از نظریه مبنایی، پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، 1(37): 52 ـ 41.
عباس‌زاده، محمد (1391)، تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی، جامعه‌شناسی کاربردی:  1 ـ 19.
فرتوک‌زاده، حمیدرضا  (1393)، پویایی­شناسی سیستم­ها (جزوه درسی دوره دکتری)، دانشگاه­های تهران.
فرتوک‌زاده، حمیدرضا و وزیری، جواد  (1394)، گذار به اقتصاد مقاومتی،  دانشگاه عالی دفاع ملی.
قاسمی، مجید  و صالحی، کیوان (1397)، آسیب‌شناسی موانع و چالش‌های فعالیت اعضای هیئت‌علمی جدیدالاستخدام، آموزش عالی، 2(34):  103 ـ 81.
قانعی‌راد، محمدامین، ملکی، امیر و محمدی، زهرا (1392)، مطالعه دگرگونی فرهنگی در سه نسل دانشگاهی (مطالعه موردی: اساتید علوم اجتماعی دانشگاه­های تهران)، مجله جامعه­شناسی  ایران، 14(1): 64 ـ 30.
قرونه، داود،  میرکمالی؛ سیدمحمد، بازرگا