طراحی الگوی شایستگی های رهبری در دانشگاه های دولتی شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی

3 استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده






تحقیق حاضر به‌منظور طراحی الگویی مناسب برای شایستگی‌های رهبری در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران انجام گرفته است. این پژوهش برمبنای هدف از نوع پژوهش‌های توسعه‌ای و کاربردی و ازنظر ماهیت  و روش‌شناختی جزو پژوهش‌های ترکیبی که در دو مرحله کیفی و کمی صورت گرفته است. در مرحله اول، پژوهش کیفی با 16 مشارکت‌کننده درمجموع  به مدت 12 ساعت‌، مصاحبه عمیق  انجام گرفته و برای تحلیل مصاحبه‌ها  از روش تحلیل محتوا  استفاده شده است. در مرحله دوم، پژوهش کمی با تهیه پرسشنامه محقق‌ساخته با روایی و پایایی بالا و ضریب آلفای کرونباخ 947/0 پرسشنامه نهایی با نمونه 219 نفر از مدیران دانشگاه‌ها به‌صورت تصادفی و جمع‌آوری آمار و اطلاعات توزیع شد. جهت تشخیص عامل‌های سازه الگوی شایستگی‌های رهبری از روش تحلیل عاملی اکتشافی و برای برازش الگو از روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزاری لیزرل و ایموس استفاده شده و الگوی مفهومی تحقیق به تأیید نهایی رسیده است. بعد از برازش الگوی مفهومی تحقیق، 88 شایستگی به‌دست‌آمده درقالب هشت مؤلفه اصلی‌ طبقه‌بندی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a Leadership Competency Model for Public Universities in Tehran

نویسندگان [English]

  • Ahmad ali emamimeybodi 1
  • Hamid Rahimian 2
  • Abbas Abbaspour 2
  • saeed ghiasi nodushan 3
1 allamh university
2 Allamh
3 university
چکیده [English]

The purpose of this research is to design a proper model for leadership competency at public universities in Tehran. In terms of purpose, this research is a developmental and applied one, which follows combined method including both qualitative and quantitative stages. In the qualitative stage, a 12-hours in-depth interview was conducted with 16 participants whose results were analyzed by content analysis method. In the quantitative stage, a researcher-made questionnaire with high validity and reliability and Cronbach's alpha coefficient of 0.947 was developed to be distributed among university leaders randomly. Exploratory factor analysis was used to identify the components of the leadership competency model, and confirmatory factor analysis and structural equation modeling, LISREL and IMOS were used for pattern fitting which resulted in the conceptual confirmation of the model. Having achieved the fitting the conceptual model of the research, 88 competencies were classified into eight main components.

کلیدواژه‌ها [English]

  • competency
  • leadership competencies
  • Public University of Tehran
قرآن کریم
نهج البلاغه
صحیفه نور
اثباتی، زینب (1385)، شایستگی‌ها در مدیریت و رهبری و بومی‌سازی آن، مجموعه مقالات اولین همایش توسعه شایسته‌سالاری در سازمان‌ها، تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
احمدخانی، مسعود (1379)، الگوسازی رفتار مدیران باتوجه‌به نامه‌های حضرت امیر(ع) در نهج‌البلاغه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق(ع).
افجه‌ای، اکبر (1380)، رهبری و مدیریت اسلامی،فصلنامه دانش و توسعه‌، شماره 13: 27‌ ـ 42.
تونی‌بوش، دیوید میدلوود (1393)، رهبری و مدیریت آموزشی‌، ترجمه محمدرضا آهنچیان و منصوره عتیقی تهران: نشر رشد.
چیت‌ساز، احسان (1390)‌، الگوی شایستگی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور‌، نشر دفترمطالعات و برنامه‌ریزی وزارت علوم.
چیت‌ساز، احسان وخزاعی، مسعود (1390)‌، الگوی شایستگی معاونان فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها‌ و موسسات آموزش عالی کشور، نشردفترمطالعات وبرنامه‌ریزی وزارت علوم.
رابینز، استیفن  پی و  جاج‌، تیموتی ای (1387)، مبانی رفتار سازمانی، ترجمه سیدمحمود اعرابی‌ و محمد ‌تقی‌زاده مطلق،  چاپ دوم‌، نشر دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
رضایت، غلامحسین (1390)، طراحی الگوی شایستگی­های رؤسای دانشگاه‌های دولتی ایران. رساله اخذ درجه دکتری در رشته مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
رضایت، غلامحسین و همکاران (1390)، طراحی الگوی شایستگی‌های رؤسای دانشگاه‌های دولتی ایران. دوفصلنامه  علمی ـ پژوهشی آموزش عالی ایران، تهران‌، سال چهارم شماره اول‌، پاییز و زمستان.
ساعت‌چی، محمود و عزیزپور شویی‌، علی اکبر (1384)، طراحی الگوی اثربخش دانشگاهی‌،مجله دانشور‌، سال دوازدهم‌، ش 11.
سبزی، عبدالله‌؛ ناظمی، مهدی و امامی میبدی‌، احمدعلی (1394)، شایستگی‌های مدیریتی و سبک رهبری رؤسای دانشگاه‌های وابسته نیروهای مسلح، پروژه دانشکده فرهنگی اجتماعی دانشگاه امام حسین(ع).
سلطانی، مسعود (1386)، ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﺪل ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ­ﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎن تأﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، مجله چشم‌انداز مدیریت‌، ش 14.
عبدالله‌پور، مهدی (1393)‌، طراحی مدل شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران و فرماندهان مراکز آموزشی سپاه، رساله دکترا رشته مدیریت و رهبری آموزشی‌، دانشکده فرهنگی دانشگاه امام حسین(ع).
کرمی، مرتضی (1395)، مدل‌یابی کارآمدی مدیران ارشد آموزشی سپاه مبتنی‌بر عوامل روان‌شناختی و بررسی اثربخشی آن برتوانمندسازی آنها‌، رساله دکترا رشته مشاوره‌، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی‌، 66.
کریستوفر، اف وآکوا و رابرت‌، لوسیر (1392)، رهبری اثربخش، ترجمه علی‌اکبر فرهنگی و مرتضی رفیع ‌جهاندیده‌، نشر خجسته: 47 ـ 60.
لبادی‌، زهرا (1386)‌، چهارچوب صلاحیت‌های مدیریت درآموزش عالی با عنایت به شاخص‌های بین‌المللی،رساله دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
محمد‌پور، احمد (1392)، تجربه نوسازی‌، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان .
ناظمی‌، مهدی؛ امامی‌، احمد‌علی و نانگیر‌، سید‌طه (1392)‌‌، فر‌اتحلیل تحقیقات شایستگی مدیران، فصلنامه علمی ـ ترویجی  نظارت و بازرسی ناجا، سال هفتم‌، شماره 25، پاییز1392 .
نورشاهی، نسرین (1387)، شایستگی‌های لازم برای ریاست دانشگاه و میزان اهمیت نسبی آنها ازنظر صاحب‌نظران آموزش عالی ایران، فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی،  شماره 48: 37 ـ 47.
هومن‌، حیدرعلی (1390)‌، راهنمای عملی پژوهش کیفی‌، چاپ سوم‌، تهران، انتشارات سمت.
Boyatzis, R. E. (2008). Competencies in the 21st century. Journal of management development, 27(1), 5, 12.
Draganidis, F., & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approachesInformation management & computer security, 14(1), 51, 64.
Ennis, M. R. (2008). Competency models: a review of the literature and the role of the employment and training administration (ETA) (pp. 1, 25). Office of Policy Development and Research, Employment and Training Administration, US Department of Labor.
Epstein, R. M., & Hundert, E. M. (2002). Defining and assessing professional competence. Jama, 287(2), 226, 235
Goleman, D., Boyatzis, R. E., & McKee, A. (2002). The new leaders: Transforming the art of leadership nto the science of results (p. 14). London: Little, Brown.
Georges Dyer, Michelle Dyer.(2017). Strategic leadership for sustainability by higher education: theAmerican College & University Presidents' Climate Commitment.
Ruben, B. D., & Gigliotti, R. A. (2016). Leadership as social influence: An expanded view of leadership communication theory and practice. Journal of Leadership & Organizational Studies, 23(4), 467, 479.
Mc Lagan. Patricia A. (1997). Competency systems in the new world of work. Addison, wesley publishing, USA
Robison, G. E. (2014). The utilization of the American Association of Community Colleges leadership competencies in public community college leadership development programs in the southern United States. East Carolina University.
Ruben, B. D., De Lisi, R., & Gigliotti, R. A. (2016). A guide for leaders in higher education: Core concepts, competencies, and tools.Stylus Publishing, LLC
Raisiene,A.G.(2014).Leadership and managerial competences in a contemporary organization from standpoint of Business Executives. Journal of Economics & Sociology,7(3), 179.
Saltsman, G. (2014). Global leadership competencies in education: A delphi study of unesco delegates and administrators. Lamar University, Beaumont.
Trettel, B. S. (2012). An assessment of leadership competencies in Pennsylvania’s community colleges (Doctoral dissertation, University of Pittsburgh)
Savanevičienė, A., Čiutienė, R., & Rūtelionė, A. (2014). Examining leadership competencies during economic turmoil. Procedia, Social and Behavioral Sciences, 156,
Teddlie,C., &Yu, F.(2007).Mixed Methods  sampling  typology With examples. Journal of  Mixed Methods Research, 1(1), 77, 100
Ellert, R. K. (2008). Leadership competencies needed by future army education services officers. Georgia Southern University,USA.
Mulder, M., Gulikers, J., Biemans, H., & Wesselink, R. (2009). The new competence concept in higher education: error or enrichment?. Journal of European Industrial Training, 33(8/9), 755, 770.
Untung Rahardja, Anoesyirwan Moeins & Ninda Lutfiani(2018). Ladershipe Competency  Working  Motivation and  Performance of  High  Private Education ,Lecturer With  Institution  Accreditation B:Area  Kopertis IV Banten  Province
Georges Dyer, Michelle Dyer,(2015). Strategic Leadership for Sustainability by Higher Education: the American College & University Presidents' Climate Commitment.
https://www.Researchgate.net/publication