طراحی و اعتباریابی مدل سنجش فرهنگ سازمانی استانداری کردستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت صنعتی دانشکده مدیریت و حسابداری علامه طباطبائی

چکیده

شناخت فرهنگ‌سازمانی، مستلزم داشتن مدل مناسب است. باتوجه‌به نبود الگوی فرهنگ‌سازمانی هم‌راستا و متناسب با ارزش‌های اسلامی، فرهنگ بومی، رسالت‌ و مأموریت‌های استانداری‌های ایران، هدف اصلی پژوهش، طراحی مدل مناسب شناسایی و سنجش فرهنگ‌سازمانی استانداری کردستان است. در این پژوهش، از روش کیفی و نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. در ابتدا با خبرگان استانداری کردستان و فرمانداری‌ شهرستان‌های تابعه مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته به‌عمل آمد که تا رسیدن به اشباع نظری (16 نفر) ادامه پیدا کرد. سپس داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها به روش تحلیل تم و با استفاده از نرم‌افزار ان‌ویو 10 تحلیل شد. برای اعتبارسنجی کیفی و اجماع بین خبرگان درجهت واقعی‌بودن مؤلفه‌ها و شاخص‌های شناسایی‌شده از فن دلفی فازی استفاده شد. بعد از مرحله دلفی فازی، فهرست ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های شناسایی‌شده دراختیار چند نفر از اساتید دانشگاه و مدیران وزارت کشور که در حوزه فرهنگ‌سازمانی تخصص داشتند، قرار گرفت که با انجام اصلاحات از صحیح و مناسب‌بودن معادل و اصطلاحات انتخاب‌شده برای نام‌گذاری ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌ها اطمینان حاصل شد. براین‌اساس، مدل نهایی سنجش فرهنگ‌سازمانی استانداری کردستان طراحی شد که شامل 5 بعد (فرهنگ: تحول‌گرا، شهروندگرایی، آینده‌نگری، بوروکراتیک و اسلامی- سیاسی)، 14 مؤلفه و 54 شاخص می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and Validating Organizational Culture Measurement Model of Kurdistan Provincial Governorate

نویسندگان [English]

  • abbas abbaspour 1
  • aboubakr Karimi 2
  • Hossain Abdollahi 1
  • Mohammad taghi Taghavifard 3
1 Allame Tabatabi university 's Associate Professor,Tehran,Iran
2 phd student of Allame tabatabi in Education Management field, Tehran,Iran
3 Associated professor of Allame Tabatabi university,Tehran,Iran
چکیده [English]

Understanding organizational culture necessitates an appropriate model. Because of the deficiency of organizational culture consistent with Islamic values, indigenous culture, mission and tasks of the governorates in Iran, this research is intended to design an appropriate model for identifying and measuring the organizational culture of Kurdistan provincial governorate. Purposive sampling and snowball method were employed in this qualitative research. Initially, semi-structured interviews were conducted with experts from all cities in Kurdistan Provincial Governorates, and were continued until reaching to theoretical saturation (16 people). The data from the interviews were analyzed through thematic analysis by NVivo 10 software. Fuzzy Delphi technique was used for qualitative validation and consensus among experts on the identification of the components and indicators. Then, the identified dimensions, components, and indicators were shared by several universities’ professors, and managers of the ministry of interior specialized in organizational culture. Having modified the selected equivalents and terms, the researchers became certified about the validity of the features. Accordingly, the final model of organizational culture of Kurdistan provincial governorate was designed including 5 dimensions (transformational culture, citizenship, futurology, bureaucratic, and Islamic-political dimensions), 14 components and 54 indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organizational culture measurement model
  • Kurdistan governorate
  • thematic analysis
  • Fuzzy Delphi technique
برزعلی، پوریا و یزدان‌مقدم، جواد (1393)، رابطه فرهنگ‌سازمانی با آموزش‌های سازمانی، همایش علمی پژوهشی یافته‌های نوین علوم مدیریت، کارآفرینی و آموزش ایران، تهران: انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
پور بابایی، زهره (1382)، فرهنگ‌سازمانی و کارکردهای آن، رشد آموزش علوم اجتماعی، سال سوم، شماره سوم: 37 ـ 52.
دیلمقانی، میترا؛ فهیم‌نیا، فاطمه و ایوبی اردکان، محمد (1395)، طراحی مدل مفهومی برای سنجش فرهنگ دانش سازمانی، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، سال چهاردهم، شماره دوم: 389 ـ 407.
رابینز، اس. پی. (2006)، رفتار سازمانی (مفاهیم، نظریه‌ها، کاربردها) جلدهای دوم و سوم، ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی (1392)، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ شانزدهم.
رحیم‌نیا، فریبرز و علیزاده، مسعود (1388)، بررسی ابعاد فرهنگ‌سازمانی براساس مدل دنیسون ازنظر اعضای هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد، مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی، سال دهم، شماره اول: 79 ـ 101.
زارع، امین؛ ابراهیمی، مسیح؛ سنجقی، محمدابراهیم و رمضان، مجید (1396)، مدیریت فرهنگ‌سازمانی: ارائه یک چارچوب منسجم کیفی کمی به‌عنوان راهنمای طراحی الگوی فرهنگ‌سازمانی، مدیریت منابع در نیروی انتظامی، سال پنجم، شماره اول: 33 ـ 64.
زارعی متین، حسن؛ جندقی، غلامرضا؛ خنیفر، حسین و حیدری، فائزه (1390)، طراحی مدل فرهنگ‌سازمانی شایسته برای شرکت‌های مشتری‌محور، مدیریت دولتی، سال سوم، شماره اول: 57 ـ 74.
سپهوند، رضا؛ شمس، زهرا و عارف‌نژاد، محسن (1396)، تاثیر فرهنگ‌سازمانی (انسان‌گرا، موفقیت‌گرا) بر نوآوری با نقش میانجی شادی کارکنان، مطالعات رفتار سازمانی، سال ششم، شماره چهارم: 131 ـ 160.
فرهی بوزنجانی، برزو؛ سهرابی، محمد و حق‌جو، غلام‌حسین (1394)، تبیین فرهنگ‌سازمانی ناجا، پژوهش‌نامه نظم و امنیت انتظامی، سال هشتم، شماره دوم: 63 ـ 102.
فرهی، علی؛ ابراهیمی، الهام؛ سلطانی، محمد‌رضا و هوشنگی، مهدی (1396)، سنجش وضعیت موجود فرهنگ سازمانی باتوجه‌به الگوی فرهنگ مطلوب: کاربرد رویکرد آمیخته، مطالعات رفتار سازمانی، سال ششم، شماره دوم: 1-25
فرهی، علی؛ فضائلی، احمد و ابراهیمی، الهام (1394)، معرفی الگوی مطلوب فرهنگ سازمانی با رویکرد کیفی و ذهن‌کاوی مدیران، مطالعات رفتار سازمانی، سال چهارم، شماره چهار: 31 ـ 64.
کیوی، ریمون و کامپنهود، لوک. وان. (1988)، روش تحقیق در علوم اجتماعی (نظری و عملی)، چاپ پنجم، ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گهر، (1389)، تهران: توتیا.
گیلهام، ب. (2009). مصاحبه پژوهشی (ترجمه محمود عبدالله‌زاده)، (1389)، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ دوم.
مخبر دزفولی، حامد و عباسی، غلامرضا (1390)، بررسی فرهنگ سازمانی شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان، راهبرد فرهنگ، سال چهارم، شماره سیزدهم: 201 ـ 216.
مختاران، ماهرخ و دهدری، رضا (1394)، شناخت فرهنگ‌سازمانی براساس مدل دنیسون در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، فرایند نو، سال پنجم، شماره پنجاه: 91 ـ 109.
معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور (1393)،نقشه راه اصلاح نظام اداری مبتنی‌بر سیاست‌های کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری، تهران: خانه نشر.
منوریان، عباس و بختایی، امیر (1386)، شناخت فرهنگ‌سازمانی براساس مدل دنیسون (موردمطالعه: سازمان مدیریت صنعتی). مقاله منتشرشده در چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران: 1 ـ 15.
نیکوکار، غلامحسین؛ سلطانی، محمدرضا و نیاوند، عباس (1392)، طراحی الگوی بومی شناخت و سنجش فرهنگ‌سازمانی سازمان‌های نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت دولتی، سال پنجم، شماره سوم: 143 ـ 163.
هندی، چ. (1991)، خدایان مدیریت (ترجمه کهزاد آذرهوش)،(1380)، نشر فرا.
Abbasi, A.S., Rehman, K.U. & Bibi, A. (2010), Islamic management model, African Journal of Business Management. 4(9), 1873-1882.
Caraballo, F.E. (2016). Organizational Culture Comparisons Of China And The United States Using The Denison Organizational Culture Model. (Unpublished doctoral dissertation). Alliant International University, San Francisco, California, Phd.
Cameron, K. S., & Quinn, R. E. (2011). Diagnosing and changing organizational culture: based on the competing values framework (3 th ed), San Francisco: Jossey-Bass.
Cheng, C. H., & Lin, Y. (2002). Evaluating the best main battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation. European journal of operational research, 142(1), 174-186.
Colon Riollano, C. (2012). Uniformity of organizational culture with the Organizational Project Management Maturity Model: An exploratory investigation. (Unpublished doctoral dissertation). Capella University, Phd.
Davis, S.M. (1984). Managing Corporate Culture. Cambridge,MA: Ballinger.
Denison, D. R. & Mishra, A. K. (1995). Toward a theory of organizational culture and effectiveness. Organization Science, 6(2), 204-223.
Denison, D. R. (1997). Corporate culture and organizational effectiveness. Ann Arbor, MI: Aviat.
Denison, D. R., Hooijberg, R., Lane, N., & Lief, C. (2012). Culture in the multinational corporations. San Francisco, CA: John Wiley & Sons.
Finzel, H. W. (1989). A descriptive model for discerning organizational culture, (Unpublished doctoral dissertation). Fuller Theological Seminary University, Phd.
Gillespie A. M., Denison D., Haaland S., Smerek R. and Neale W. (2008). Linking organizational culture and customer satisfaction: Result from two companies in different industries, European Journal of work and organizational psychology.
Hofstede, G., Neuijen, B., Ohavy, D.D., & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A quantitative and qualitative study across twenty cases. Administrative Sciences Quarterly, 35(2) 286- 316.
Hoque, N., Aktaruzzaman Khan, M., & Mowla, M. (2013). Organisational culture: features and framework from Islamic perspective. Humanomics; Patrington, 29 (3) 202-219.
Kanter, R.M. (1983). The changing masters: Innovation for productivity in the American Corporation. New York: Simon and Schuster.
Krober, A.L. & Kluckholn, C. (1952). Culture: a critical review of concepts and definitions,Papers of the Peabody Museum of American Archaeology and Ethnology, Vol. 47, Harvard University, Cambridge, MA, 1-223.
LaCasse, A. J. (2010). A Multi Method Organizational Culture Analysis OF A State Correctional Institution Using A Modified Denison Organizational Culture Survey. (Unpublished doctoral dissertation). Minnesota University, USA, Phd.
Nelson, D. L., & Quick, J. C. (2009). ORGB 2008-2009 edition. Mason, OH: South western Cengage Learning.
O’Reilly, C.A., Chatman, J., & Caldwell, D.F. (1991). People and organizational culture: A profile comparison approach to assessing person-organization fit. Archives of Management Journal, 34(3), 487-516.
Parker, R., Bradley, L. (2000) Organisational culture in the public sector: evidence from six organisations. International Journal of Public Sector Management, 13(2),125-141.
Peters, T. J., Waterman, J., & Robert, H. (1982). In search of excellence: Lessons from America's best-run companies. New York, NY: Harper & Row, Publishers.
Pettigrew, A.M. (1979). On studying organizational cultures. Administrative Sciences Quarterly,24, 570-581.
Quinn, J. (1985).Managing Innovation :Controlled Chaos. Harvard Business Review.
Robbins, p. stephon, "Management", third edition, prenticehall, 1991, P: 75.
Schein, E.H. (1985). Organizational culture and leadership: A dynamic view. San Francisco:Jossey-Bass.
Schein, E. H. (2010). Organizational culture and leadership (4th ed). San Francisco: John Wiley & Sons.
Taormina, R.J. (2008). Interrelating leadership behaviors, organizational socialization, and organizational culture. Leadership & Organization Development Journal, 29(1), 85-102.
Zabid Abdul Rashid, (2004)."The influence of organizational culture on attitudes toward organizational change", Leadership & Organization Development Journal, Vol. 25 Iss 2 pp. 161 – 179
Watkins, K.E. & Marsick, V.J. (1993). Sculpting the learning organization: Lessons in the art and science of systemic change. San Francisco, CA: Jossy-Bass.
Wheelen, T. L., & Hunger, J. D. (2010). Strategic management and business policy: Achieving sustainability(12th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education